Άρθρο του Γιάνη Βαρουφάκη στην Εφημερίδα των Συντακτών
Αυτή τη φορά, ο Γερούν Ντάισελμπλουμ έφυγε από το υπουργείο Οικονομικών χαμογελαστός και ικανοποιημένος.
Με ύφος θριαμβευτή που επισκέπτεται αποικία μετά την επιτυχή καταστολή της εξέγερσης των ιθαγενών, ήρθε στην Αθήνα για να μας τονίσει ότι το πραξικόπημα που πρωτοπροσπάθησε να κάνει στην προηγούμενη επίσκεψή του, την 30ή Ιανουαρίου 2015 (με αποτέλεσμα να φύγει κυνηγημένος και τελικά να κατσαδιαστεί μπροστά μου ακόμα κι από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε που το προσπάθησε), όχι μόνο πέρασε τελικά από την κερκόπορτα του δημοψηφίσματος αλλά και, τελικά, ήταν καλό για τους «ιθαγενείς» – ότι η Ελλάς ανακάμπτει μετά την επιβολή της «σκληρής» του «αγάπης». Κι όλα αυτά υπό το συναινετικό βλέμμα πρωθυπουργού και υπουργού Οικονομικών και τις νέες ικεσίες προς την εξοχότητά του από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Κάπως έτσι ο Γερούν ήλθε, είδε και απήλθε. Υπό τα θλιβερά χειροκροτήματα των «Βάστα, Γερούν», νέων και παλαιότερων.
Σε μια προηγούμενη μαύρη σελίδα της χώρας, εκείνη που στιγματίστηκε από το «Στρατηγέ μου, ιδού ο στρατός σας!», η μόνιμη επωδός των κυβερνώντων ήταν ότι, μπροστά στον μπαμπούλα της κόκκινης λαίλαπας, δεν υπήρχε άλλη επιλογή από την παράδοση στους αποικιοκράτες.
Σήμερα, η νομιμοποίηση του «Γερούν, ιδού το υπουργείο σου» θεμελιώνεται στον μπαμπούλα του Grexit. «Τι να έκανε ο Τσίπρας; Να συνέχιζε την κόντρα με αποτέλεσμα την καταστροφή του Grexit;» είναι το ερώτημα πολλών, συμπεριλαμβανομένων και φίλων που πολύ θα ήθελαν να τιμηθεί εκείνο το «όχι» αλλά πείστηκαν ότι, εν όψει Grexit, θα ήταν μάταιο.
Ηταν όμως ματαιότητα εκείνο το «όχι» και η συνεπής σύγκρουση με τους διάφορους Γερούν; Εξαρτάται από μία και μοναδική εκτίμηση που κληθήκαμε, και καλούμαστε, να κάνουμε ως πολίτες και ως λαός: Τι φοβόμαστε περισσότερο μεταξύ δύο κακών καταστάσεων: τη χρεοδουλοπαροικία μέχρι το 2060 ή ένα άμεσο Grexit; Οποιος φοβάται το Grexit περισσότερο, είναι πράγματι μάταιο να αντισταθεί στους Γερούν.
Η σύγκρουση μαζί τους με στόχο τον έντιμο συμβιβασμό εντός του ευρώ είχε νόημα (κάτι που έλεγα από το 2010) μόνον εφόσον, τη στιγμή που η τρόικα σε απειλεί με Grexit, εσύ ναι μεν ελπίζεις να κάνουν πίσω αλλά, ταυτόχρονα, κρίνεις ότι το μη χείρον είναι το Grexit.
Τότε και μόνον τότε, έχοντας διαπιστώσει ότι δεν κάνεις πίσω, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να αποφασίσει η κ. Μέρκελ ότι οι μετριοπαθείς σου προτάσεις για σοβαρή αναδιάρθρωση χρέους και τερματισμό της λιτότητας είναι προτιμότερες για την ίδια από το Grexit (το οποίο θα στοίχιζε περί το 1 τρισ. στην ευρύτερη ευρωπαϊκή οικονομία).
Ομως, για να πετύχεις πρέπει ειλικρινά να κρίνεις ότι το Grexit, όσο απευκταίο και να είναι, είναι λιγότερο κακό από τη συναίνεση στη χρεοδουλοπαροικία.
Εν κατακλείδι, το ερώτημα περί της ματαιότητας της αντίστασης συμπυκνώνεται στο εξής απλούστερο ερώτημα: Τι θα κόστιζε, ή θα κοστίσει, περισσότερο στη χώρα; Το Grexit που απευχόμαστε ή η μόνιμη χρεοδουλοπαροικία εναντίον της οποίας εξεγερθήκαμε; Η απάντηση απλή: Το Grexit! Ναι, το κόστος θα ήταν μεγάλο. Το 2012 είχα μάλιστα χρησιμοποιήσει ακραίες εκφράσεις, λέγοντας ότι ένα Grexit θα μας πήγαινε πίσω στη νεολιθική εποχή.
Ομως και τότε επέμενα: Αν δεν ήμασταν διατεθειμένοι να πούμε «όχι» σε νέα μνημονιακά δάνεια, ακόμα και υπό την απειλή του Grexit, η τρόικα θα συνέτριβε τη χώρα, αφήνοντάς την εκτεθειμένη σε ένα μελλοντικό Grexit, το οποίο θα ερχόταν όταν θα συνέφερε τους δανειστές, και με τη χώρα σμπαραλιασμένη.
Στις αρχές Ιουλίου του 2015, τότε που (ερήμην του λαού) αποφασιζόταν η δικαίωση των «Βάστα, Γερούν», τα capital controls που μας είχε ήδη επιβάλει η τρόικα είχαν ήδη βγάλει -στην ουσία- τη χώρα από τη νομισματική ένωση, δημιουργώντας, de facto, δύο νομίσματα: τα «χάρτινα», κανονικά, ευρώ και ένα παράλληλο νόμισμα, τα ευρώ που είχαν εγκλωβιστεί στις ελληνικές τράπεζες.
Με το κλείσιμο των τραπεζών, οι Ελληνες έμαθαν το πλαστικό χρήμα, όπως θα μάθαιναν να χειρίζονται το παράλληλο σύστημα πληρωμών που θα μας έδινε, κατ’ αρχάς, τη δυνατότητα να παραμείνουμε στο ευρώ για κάποιους μήνες (ώστε να ξανασκεφτεί η κ. Μέρκελ την καταστροφική για την ευρωζώνη επιλογή του Grexit) και, εν τέλει, αν το Βερολίνο επέμενε στο Grexit, θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για νέο νόμισμα.
Με αυτά τα δεδομένα, και σε συνδυασμό με τις προβλέψεις του 3ου Μνημονίου περί μονιμοποίησης της λιτότητας, υπερφορολόγησης των αδυνάμων, χυδαίας νέας εκχώρησης του εθνικού πλούτου και της εθνικής κυριαρχίας στους δανειστές και στα λοιπά αρπακτικά, και συνεχιζόμενης εις το διηνεκές μετανάστευσης νέων ανθρώπων, είναι αβάσιμο να θεωρείται δεδομένο πως ένα Grexit θα είχε, τουλάχιστον, μεσοπρόθεσμα μεγαλύτερο κόστος από το κόστος της συνθηκολόγησης.
Τι θα συνέβαινε όμως στην ελληνική οικονομία στην περίπτωση του Grexit εν μέσω θέρους του 2015; Το γράφημα παραθέτει παρακάτω δύο εκτιμήσεις της απάντησης (βλ. διακεκομμένες καμπύλες). Η πιο αισιόδοξη εκτίμηση βασίζεται σε απλή προβολή της ιστορικής πορείας του εθνικού εισοδήματος χωρών που βίωσαν το απότομο και βίαιο σπάσιμο σταθερών ισοτιμιών (βλ. Βρετανία 1931 και 1992, Ιταλία 1992,
Μεξικό 1994, Βραζιλία 1999, Αργεντινή 2002). Και η πιο απαισιόδοξη εκτίμηση βασίζεται στην υπόθεση ότι, λόγω του ότι στην περίπτωσή μας δεν υπήρχε εθνικό νόμισμα για να αποκοπεί απλά από το ευρώ (αλλά έπρεπε να δημιουργηθεί εκ του μηδενός), η άμεση μείωση του εθνικού μας εισοδήματος θα ήταν η διπλάσια του μέσου όρου των συγκεκριμένων ιστορικών επεισοδίων.
Ακόμα και με βάση το απαισιόδοξο σενάριο διαφαίνεται ότι η ανάκαμψη θα ξεκινούσε την άνοιξη του 2016, ότι έναν χρόνο μετά το σοκ του Grexit θα είχε αποσοβηθεί και, σήμερα πλέον, οι ρυθμοί ανάκαμψης θα ήταν εντυπωσιακοί, θέτοντας την ελληνική οικονομία σε τροχιά που καθιστά τη σημερινή μας κατάσταση αποτελμάτωσης και σταδιακής ερημοποίησης ακόμα πιο θλιβερή.
Να λοιπόν γιατί φτάσαμε στο σημείο να τιμούμε τον άνθρωπο που εκπροσώπησε την πιο άγρια συνιστώσα των πιο βάναυσων δανειστών – έναν πολιτικό που είναι persona non grata σε όλη την Ευρώπη, ακόμα και στην ίδια του τη χώρα όπου το κόμμα του καταποντίστηκε: λόγω του ελλείμματος της τόλμης και της αρετής που απαιτούνται για να διακρίνουμε τα πραγματικά οικονομικά δεδομένα.
Θέλεις να ενημερώνεσαι για τις δράσεις του DiEM25-ΜέΡΑ25; Γράψου εδώ