Έχουν περάσει σχεδόν 10 χρόνια από την εφιαλτική εκκίνηση της περιόδου της κρίσης και όμως ακομα και σήμερα οι περισσότεροι πολιτικοί, οι εκπρόσωποι του κράτους, εστιάζουν στις συνέπειες αυτής σε νούμερα οικονομικών αναλύσεων ως φετιχιστές αριθμών ξεχνώντας τις τραγικές κοινωνικές συνέπειες που άφησαν πίσω χιλιάδες θύματα μεταξύ των οποίων γυναίκες, παιδιά, γέρους και νέους.
Η κρίση έχει φέρει κατάθλιψη στον Ελληνικό λαό με αποκορύφωμα τις αυξητικές τάσεις των αυτοκτονιών, τη μαζική μετανάστευση των νέων, τη μείωση των γεννήσεων, την ανεργία, τη μεταφορά εκτός συνόρων αλλά και το κλείσιμο επιχειρήσεων καθώς και το ξερίζωμα των ανθρώπων από τα σπίτια τους αφήνοντας χιλιάδες συμπολίτες μας αστέγους.
Η οικονομική κατάσταση έχει ως αποτέλεσμα την πτώση του ΑΕΠ κατά 30% και έχει αφήσει περίπου 1,5 εκατομμύριο ανέργους.
Από το 2009 έως και σήμερα οι Έλληνες ως επίπτωση της οικονομικής κρίσης έχουν χτυπηθεί σε μεγαλο βαθμό από κατάθλιψη. Πρόσφατη έρευνα αναφέρει ότι ο αριθμός αγγίζει τις 500.000 χιλιάδες και οι τάσεις είναι, δυστυχώς αυξητικές. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 12.500 άνθρωποι περισσότεροι Έλληνες σε σχέση με πέρυσι λαμβάνουν αντικαταθλιπτική φαρμακευτική αγωγή.
Συγκεκριμένα σύµφωνα µε την ΕΛΣΤΑΤ υπάρχει καταγραφή ραγδαίας αύξησης της μείζονος κατάθλιψης. Παραδειγματικά το 2014 το 4,7% του γενικού πληθυσμού δήλωσε κατάθλιψη, ποσοστό αυξημένο κατά 80,8% σε σχέση με το ποσοστό του 2009. Επίσης οι έφηβοι είναι ένα μεγάλο θύμα της ασθένειας αυτής καθώς το 5% του πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω δήλωσε ότι είχε κατάθλιψη, έναντι 2,6% το 2009.
Το χειρότερο αποτέλεσμα της κρίσης είναι η απώλεια της ανθρώπινης ζωής. Η θνησιμότητα από αυτοκτονίες αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,9% έναντι 1,6% πριν την κρίση. Ενδεικτικά το 2014 υπήρξαν 174 περισσότερες αυτοκτονίες σε σχέση με το 2009. Σύμφωνα με την ΕΛΑΣ το 2013, σημειώθηκαν 566 αυτοκτονίες και 642 απόπειρες, το 2014, 514 αυτοκτονίες και 579 απόπειρες, το 2015, 613 αυτοκτονίες και 769 απόπειρες το πρώτο μόλις εννιάμηνο του 2016, 349 αυτοκτονίες και 513 απόπειρες και η αυξητική τάση συνεχίζει μέχρι και σήμερα.
Η υπογεννητικότητα είναι ένα ακόμα από τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας της κρίσης χρέους καθώς ο ρυθμός γεννήσεων στην Ελλάδα μειώθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 3,9% μεταξύ 2009-2015, ενώ η παιδική θνησιμότητα αυξήθηκε κατά 26% στη διάρκεια της κρίσης. Με βάση έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας, υπάρχει υποχώρηση των γεννήσεων κατά 22,1% την περίοδο της κρίσης. Παραδειγματικά, καταγράφηκαν 92.149 γεννήσεις το 2014, έναντι 118.302 το 2008, μια χρονιά πριν η κρίση χτυπήσει τη χώρα μας.
Η υγεία των ανθρώπων επίσης έχει κλονιστεί ιδιαίτερα καθώς την περίοδο της κρίσης αυξήθηκε το ποσοστό του πληθυσμού (15+) που περιόρισε τις δραστηριότητές του λόγω προβλημάτων υγείας (δείκτης Global Activity Lim- itation Indicator) από 22,8% το 2009 σε 29,8% το 2014.
Σύμφωνα με την ΤτΕ , η παιδική θνησιµότητα αυξήθηκε από 2,65 το 2008 σε 3,75 το 2014. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται αφενός στην αύξηση κατά περίπου 10% των θανάτων βρεφών κάτω του ενός έτους.
Με βάση στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο του Φόρουμ Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Ιατρικής, που πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η οικονομική κρίση συνδέεται με την αύξηση των δεικτών θνησιμότητας, κυρίως από καρδιαγγειακά, νοσήματα, λοιμώξεις του αναπνευστικού, χρόνια ηπατοπάθεια και άλλες ασθένειες.
Οι άσχημες οικονομικές συνθήκες δεν επηρεάζουν μόνο την υγεία αλλά και την αντιμετώπιση των ασθενειών καθώς σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ (OECD 2015) για το 2013, το 21% του πληθυσμού στην Ελλάδα δεν είχε πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική κάλυψη.
Η κρίση αλλά και η λανθασμένη αντίληψη αντιμετώπισης της είχε ακόμα ως αποτέλεσμα το brain drain. Σύμφωνα με μελέτη της KPMG, με θέμα την αγορά εργασίας και τη μετανάστευση των Ελλήνων, κατέδειξε πως την περίοδο 2008-2016 περίπου 450.000 Έλληνες μετανάστευσαν λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης. Η έρευνα καταδεικνύει πως από το brain drain για το διάστημα 2008-2016, η χώρα μας είναι σαν να παραχώρησε το μεγαλειώδες ποσό των 15,3 δισ. ευρώ στις χώρες υποδοχής των επιστημόνων μας.
Ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού υποφέρει από την έλλειψη κατοικίας. Συμπολίτες μας, άνθρωποι της διπλανής πόρτας, αναγκάστηκαν να ξεσπιτωθούν και να καταλήξουν άστεγοι, λόγω των υψηλών ποσοστών ανεργίας καθώς η ανεργία έχει φτάσει στο 20% δηλαδή 1.000.000 συνάνθρωποι μας δεν έχουν πρόσβαση σε εργασία καθώς από το 2009 μέχρι σήμερα έχουν κλείσει 250.000 χιλιάδες επιχειρήσεις. Ο αριθμός των αστέγων στην Ελλάδα δεν είναι ξεκάθαρος καθώς ουδέποτε έχει γίνει επίσημη καταμέτρησή τους από την πολιτεία ή από αρμόδιους φορείς. Ωστόσο, αναλυτές υπολογίζουν πως οι άστεγοι ξεπερνούν τους 40.000 συμπολίτες μας σε όλη την Ελλάδα, με τους περισσότερους να ζουν στους δρόμους της Αθήνας.
Έρευνα της Public Issue κατέδειξε πως το μεγαλύτερο μέρος (57%) των αστέγων είναι νέοι και ανήκει στη δυναμική ηλικιακή ομάδα 35-55. Μεγάλο ποσοστό οδηγήθηκε στον δρόμο την περίοδο της κρίσης (71%) καθώς το 47% δηλώνει ως αιτία που είναι άστεγος, την απώλεια της εργασίας του.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πως ο πλειστηριασμός της πρώτης κατοικίας θα φέρει τρομακτικές αλλαγές στα ποσοστά των αστέγων καθώς παρόλο που τα ποσοστά αστέγων είναι αρκετά πιο υψηλά λόγω της κρίσης, οι πολίτες προστατεύονταν βάση της πρώτης κατοικίας έναντι των τραπεζών κάτι που σήμερα δυστυχώς η κυβέρνηση επέλεξε να καταργήσει προστατεύοντας τα συμφέροντα των τραπεζών έναντι των πολιτών.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία, όλοι αυτοί οι αριθμοί αποτελούνται από ανθρώπους, από οικογένειες, από γέρους και από παιδιά. Οι θάνατοι, οι αυτοκτονίες , η κατάθλιψη, η απελπισία, η μετανάστευση όλα αυτά τα στατιστικά στοιχεία αποτελούνται από ανθρώπους. Δυστυχώς πολλοί από τους αναγνώστες ταυτίζονται με πολλούς από τους “αριθμούς” καθώς ένα μεγάλο μερίδιο του πληθυσμού έχει χάσει το σπίτι του, την δουλειά του, τους φίλους του στο εξωτερικό αλλά και την υγεία του.
Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση της γενικής διευθύντριας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή στις Βρυξέλλες το 2013 όπου δήλωσε ότι για το ΔΝΤ ήταν «ζήτημα τιμής» να αναγνωρίσει το λάθος του στο ζήτημα των λεγόμενων δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών στην περίπτωση της Ελλάδας και άλλων κρατών της ευρωζώνης. Αυτό το λάθος στοίχισε ανθρώπινες ζωές και όχι αριθμούς. Παρόλο που έχουν περάσει οχτώ χρόνια από την επίμαχη δήλωση της Λαγκάρντ η αντιμετώπιση της κρίσης γίνεται ακριβώς με την ίδια υφεσιακή πολιτική η οποία αποδεδειγμένα διογκώνει την μαύρη τρύπα του χρέους και επιφέρει αυτήν την κοινωνική πανωλεθρία.
Η οικονομική κατάσταση έχει ως αποτέλεσμα την πτώση του ΑΕΠ κατά 30% και έχει αφήσει περίπου 1,5 εκατομμύριο ανέργους.
Από το 2009 έως και σήμερα οι Έλληνες ως επίπτωση της οικονομικής κρίσης έχουν χτυπηθεί σε μεγαλο βαθμό από κατάθλιψη. Πρόσφατη έρευνα αναφέρει ότι ο αριθμός αγγίζει τις 500.000 χιλιάδες και οι τάσεις είναι, δυστυχώς αυξητικές. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 12.500 άνθρωποι περισσότεροι Έλληνες σε σχέση με πέρυσι λαμβάνουν αντικαταθλιπτική φαρμακευτική αγωγή.
Συγκεκριμένα σύµφωνα µε την ΕΛΣΤΑΤ υπάρχει καταγραφή ραγδαίας αύξησης της μείζονος κατάθλιψης. Παραδειγματικά το 2014 το 4,7% του γενικού πληθυσμού δήλωσε κατάθλιψη, ποσοστό αυξημένο κατά 80,8% σε σχέση με το ποσοστό του 2009. Επίσης οι έφηβοι είναι ένα μεγάλο θύμα της ασθένειας αυτής καθώς το 5% του πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω δήλωσε ότι είχε κατάθλιψη, έναντι 2,6% το 2009.
Το χειρότερο αποτέλεσμα της κρίσης είναι η απώλεια της ανθρώπινης ζωής. Η θνησιμότητα από αυτοκτονίες αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,9% έναντι 1,6% πριν την κρίση. Ενδεικτικά το 2014 υπήρξαν 174 περισσότερες αυτοκτονίες σε σχέση με το 2009. Σύμφωνα με την ΕΛΑΣ το 2013, σημειώθηκαν 566 αυτοκτονίες και 642 απόπειρες, το 2014, 514 αυτοκτονίες και 579 απόπειρες, το 2015, 613 αυτοκτονίες και 769 απόπειρες το πρώτο μόλις εννιάμηνο του 2016, 349 αυτοκτονίες και 513 απόπειρες και η αυξητική τάση συνεχίζει μέχρι και σήμερα.
Η υπογεννητικότητα είναι ένα ακόμα από τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας της κρίσης χρέους καθώς ο ρυθμός γεννήσεων στην Ελλάδα μειώθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 3,9% μεταξύ 2009-2015, ενώ η παιδική θνησιμότητα αυξήθηκε κατά 26% στη διάρκεια της κρίσης. Με βάση έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας, υπάρχει υποχώρηση των γεννήσεων κατά 22,1% την περίοδο της κρίσης. Παραδειγματικά, καταγράφηκαν 92.149 γεννήσεις το 2014, έναντι 118.302 το 2008, μια χρονιά πριν η κρίση χτυπήσει τη χώρα μας.
Η υγεία των ανθρώπων επίσης έχει κλονιστεί ιδιαίτερα καθώς την περίοδο της κρίσης αυξήθηκε το ποσοστό του πληθυσμού (15+) που περιόρισε τις δραστηριότητές του λόγω προβλημάτων υγείας (δείκτης Global Activity Lim- itation Indicator) από 22,8% το 2009 σε 29,8% το 2014.
Σύμφωνα με την ΤτΕ , η παιδική θνησιµότητα αυξήθηκε από 2,65 το 2008 σε 3,75 το 2014. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται αφενός στην αύξηση κατά περίπου 10% των θανάτων βρεφών κάτω του ενός έτους.
Με βάση στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο του Φόρουμ Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Ιατρικής, που πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η οικονομική κρίση συνδέεται με την αύξηση των δεικτών θνησιμότητας, κυρίως από καρδιαγγειακά, νοσήματα, λοιμώξεις του αναπνευστικού, χρόνια ηπατοπάθεια και άλλες ασθένειες.
Οι άσχημες οικονομικές συνθήκες δεν επηρεάζουν μόνο την υγεία αλλά και την αντιμετώπιση των ασθενειών καθώς σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ (OECD 2015) για το 2013, το 21% του πληθυσμού στην Ελλάδα δεν είχε πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική κάλυψη.
Η κρίση αλλά και η λανθασμένη αντίληψη αντιμετώπισης της είχε ακόμα ως αποτέλεσμα το brain drain. Σύμφωνα με μελέτη της KPMG, με θέμα την αγορά εργασίας και τη μετανάστευση των Ελλήνων, κατέδειξε πως την περίοδο 2008-2016 περίπου 450.000 Έλληνες μετανάστευσαν λόγω της κακής οικονομικής κατάστασης. Η έρευνα καταδεικνύει πως από το brain drain για το διάστημα 2008-2016, η χώρα μας είναι σαν να παραχώρησε το μεγαλειώδες ποσό των 15,3 δισ. ευρώ στις χώρες υποδοχής των επιστημόνων μας.
Ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού υποφέρει από την έλλειψη κατοικίας. Συμπολίτες μας, άνθρωποι της διπλανής πόρτας, αναγκάστηκαν να ξεσπιτωθούν και να καταλήξουν άστεγοι, λόγω των υψηλών ποσοστών ανεργίας καθώς η ανεργία έχει φτάσει στο 20% δηλαδή 1.000.000 συνάνθρωποι μας δεν έχουν πρόσβαση σε εργασία καθώς από το 2009 μέχρι σήμερα έχουν κλείσει 250.000 χιλιάδες επιχειρήσεις. Ο αριθμός των αστέγων στην Ελλάδα δεν είναι ξεκάθαρος καθώς ουδέποτε έχει γίνει επίσημη καταμέτρησή τους από την πολιτεία ή από αρμόδιους φορείς. Ωστόσο, αναλυτές υπολογίζουν πως οι άστεγοι ξεπερνούν τους 40.000 συμπολίτες μας σε όλη την Ελλάδα, με τους περισσότερους να ζουν στους δρόμους της Αθήνας.
Έρευνα της Public Issue κατέδειξε πως το μεγαλύτερο μέρος (57%) των αστέγων είναι νέοι και ανήκει στη δυναμική ηλικιακή ομάδα 35-55. Μεγάλο ποσοστό οδηγήθηκε στον δρόμο την περίοδο της κρίσης (71%) καθώς το 47% δηλώνει ως αιτία που είναι άστεγος, την απώλεια της εργασίας του.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πως ο πλειστηριασμός της πρώτης κατοικίας θα φέρει τρομακτικές αλλαγές στα ποσοστά των αστέγων καθώς παρόλο που τα ποσοστά αστέγων είναι αρκετά πιο υψηλά λόγω της κρίσης, οι πολίτες προστατεύονταν βάση της πρώτης κατοικίας έναντι των τραπεζών κάτι που σήμερα δυστυχώς η κυβέρνηση επέλεξε να καταργήσει προστατεύοντας τα συμφέροντα των τραπεζών έναντι των πολιτών.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία, όλοι αυτοί οι αριθμοί αποτελούνται από ανθρώπους, από οικογένειες, από γέρους και από παιδιά. Οι θάνατοι, οι αυτοκτονίες , η κατάθλιψη, η απελπισία, η μετανάστευση όλα αυτά τα στατιστικά στοιχεία αποτελούνται από ανθρώπους. Δυστυχώς πολλοί από τους αναγνώστες ταυτίζονται με πολλούς από τους “αριθμούς” καθώς ένα μεγάλο μερίδιο του πληθυσμού έχει χάσει το σπίτι του, την δουλειά του, τους φίλους του στο εξωτερικό αλλά και την υγεία του.
Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση της γενικής διευθύντριας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή στις Βρυξέλλες το 2013 όπου δήλωσε ότι για το ΔΝΤ ήταν «ζήτημα τιμής» να αναγνωρίσει το λάθος του στο ζήτημα των λεγόμενων δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών στην περίπτωση της Ελλάδας και άλλων κρατών της ευρωζώνης. Αυτό το λάθος στοίχισε ανθρώπινες ζωές και όχι αριθμούς. Παρόλο που έχουν περάσει οχτώ χρόνια από την επίμαχη δήλωση της Λαγκάρντ η αντιμετώπιση της κρίσης γίνεται ακριβώς με την ίδια υφεσιακή πολιτική η οποία αποδεδειγμένα διογκώνει την μαύρη τρύπα του χρέους και επιφέρει αυτήν την κοινωνική πανωλεθρία.
του Βασίλη Ρόκου, πολιτικού επιστήμονα, συντονιστή μελών Β.Ελλάδας DiEM25
Θέλεις να ενημερώνεσαι για τις δράσεις του DiEM25-ΜέΡΑ25; Γράψου εδώ
