Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι ακόμα: η διάκριση μεταξύ εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα ή λαϊκής άμυνας του κινήματος και τρομοκρατίας είναι θεμελιώδης: στην πρώτη περίπτωση μιλάμε για την υπεράσπιση του δικαιώματος ενός λαού στην ύπαρξη και στην έκφραση, ενώ στη δεύτερη μιλάμε για επιθετικές ενέργειες αυτόκλητων ομάδων πίεσης που δε στοιχειοθετούν με κανένα τρόπο την εκπροσώπηση της κοινωνίας, αντιθέτως κυρίως αυτή η ίδια η κοινωνία που υποτίθεται πως εκπροσωπούν πλήττεται από τη δράση τους.
Αφού ξεκαθαρίσαμε τα παραπάνω, έχει νόημα να βρούμε και τις γεννεσιουργές αιτίες για να χτυπήσουμε το κακό στη ρίζα του.
Το εύφορο έδαφος για την ανάπτυξη τρομοκρατίας είναι η αδιαφορία, η γκετοποίηση και η απελπισία. Αν τα παραπάνω συνδυαστούν με τη διάδοση ιδεών που προωθούν το τυφλό μίσος και με τη δράση παρακρατικών μηχανισμών, το έδαφος γίνεται ακόμα πιο εύφορο.
Ο αγώνας για μια πραγματικά συνεκτική κοινωνία όπου όλοι θα μπορούν να ζουν και να εκφράζονται είναι το αντίδοτο και η αντιπαράθεση με τις ιδεολογίες του μίσους γίνεται έτσι ευκολότερη.
Όμως στην πραγματικότητα αυτά δεν αρκούν. Ο οργανισμός που έχει μεγαλύτερη σημασία στην κοινωνία σε όλα τα επίπεδα είναι το κράτος. Εκτός από το να ορίζει τους κανόνες της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, λειτουργεί και ως παράδειγμα. Ένα κράτος που αναζητά τη συναίνεση έναντι της βίας δημιουργεί και πολίτες οι οποίοι εκφράζουν τις όποιες διαφωνίες και διεκδικήσεις τους με αντίστοιχο τρόπο. Αντίστοιχα, όταν ένα κράτος λειτουργεί με τη λογική του γκάνγκστερ, όπως έγινε με τις επεμβάσεις στο Ιράκ και τη Λιβύη, όταν επιβραβεύει τον αυταρχισμό και τη βία, όπως γίνεται με τη στήριξη στο καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας, δίνει το μήνυμα ότι ”έτσι λειτουργεί ο κόσμος”:με τη βία. Αυτό το μήνυμα αποδεικνύεται ότι είναι η καλύτερη λαβή για οργανώσεις όπως ο ISIS που τρέφονται από τη βία καθώς αυτή υπάρχει στον πυρήνα της υπαρξής τους.
Συνεπώς η εξωτερική και εσωτερική πολιτική των ευρωπαϊκών κρατών έχει σημασία και στο θέμα της τρομοκρατίας. Η δικαιοσύνη και η δημοκρατία οφείλουν να είναι ο γνώμονας και στην εξωτερική πολιτική. Η αντίληψη ότι ”στις διεθνείς σχέσεις δεν υπάρχει ηθική” είναι ο καιρός να χαρακτηριστεί παρωχημένη. Σε έναν κόσμο παγκοσμιοποιημένο, το μήνυμα της ειρήνης και της δημοκρατίας μπορεί να μεταφερθεί σε όλο τον κόσμο. Εφόσον αυτό το μήνυμα  μεταφέρεται από τους πολίτες, οι ηγεσίες δεν έχουν δικαιολογία να λειτουργούν αντίθετα. Οι λόγοι εθνικής ασφάλειας που επικαλούνται για να λειτουργούν ως φορείς βίας και αυταρχισμού ισχύουν αλλά θα έπρεπε να έχουν ως αποτέλεσμα μια αντίθετη δράση. Χρειαζόμαστε, για λόγους εθνικής ασφάλειας, περισσότερη δικαιοσύνη ,περισσότερη δημοκρατία, λιγότερο αυταρχισμό και λιγότερη βία.
Αντί για τα παραπάνω βλέπουμε τις ηγεσίες των ευρωπαϊκών κρατών να αντιδρούν σπασμωδικά. Είτε με ανοιχτή ισλαμοφοβία (βλ. κράτη του Βίζενγκραντ) είτε με σχεδιαζόμενους περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου.
Για την ισλαμοφοβία δε χρειάζεται ιδιαίτερη επιχειρηματολογία για το πόσο λάθος είναι, τη στιγμή που τα μακράν περισσότερα θύματα της τρομοκρατίας του ISIS είναι μουσουλμάνοι, και αυτοί που κυρίως μάχονται ηρωικά εναντίον του ISIS είναι επίσης μουσουλμάνοι!
Όσον αφορά τους περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου, αυτοί έρχονται με το μανδύα της απαγόρευσης της ρητορικής μίσους. Έχει όμως διαφορά η ποινικοποίηση τρομοκρατικών οργανώσεων που στρέφονται ενάντια στην κοινωνία και η μη διευκόλυνση διασποράς του μηνύματός τους από την ποινικοποίηση της ίδιας της έκφρασης. Στην περίπτωση των πρόσφατων νομοθετημάτων, δυστυχώς και της ελληνικής κυβέρνησης, επιλέγεται η ποινικοποίηση της έκφρασης.
Είναι προφανές από τα παραπάνω ότι θεωρούμε πως αυτή η οπτική κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που πρέπει  όσον αφορά την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Περισσότερη δημοκρατία χρειάζεται, που συνεπάγεται περισσότερη ελευθερία έκφρασης και όχι περιορισμοί στο όνομα της ασφάλειας.
Όμως τα συγκεκριμένα νομοθετήματα κρύβουν μεγάλες παγίδες και γενικότερα. Κανείς δεν εγγυάται ότι αυτό που σήμερα είναι ποινικοποίηση της άποψης ”υπέρ της τρομοκρατίας” πολύ σύντομα δε θα γίνει ποινικοποίηση οποιασδήποτε άποψης εκφράζεται εναντίον του κράτους και της πολιτικής του. Αυτό το ενδεχόμενο μπορεί να είναι πιο κοντά από όσο νομίζουμε και η προοπτική ενός αυταρχικού κράτους που απαγορεύει αντίθετες απόψεις είναι πραγματικά τρομακτική. Έως τρομοκρατική. Και όπως είπαμε και στην αρχή είμαστε ενάντια σε κάθε τρομοκρατία.
 
*Το παρόν άρθρο δεν απηχεί τις απόψεις όλων των μελών

Θέλεις να ενημερώνεσαι για τις δράσεις του DiEM25-ΜέΡΑ25; Γράψου εδώ