Στην Αλβανία διεξάγονται εθνικές εκλογές στις 25 Απριλίου, “σε μια κρίσιμη, όπως όλα δείχνουν, συγκυρία για το μέλλον της χώρας”, κατά τη συνήθη ρητορική των πολιτικών δυνάμεων καθ’ όλη την 30ετή μεταδικτατορική εκλογική ιστορία της.
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αλβανίας, του οποίου ηγείται ο Έντι Ράμα, κυβερνά τη χώρα εδώ και 8 χρόνια, από το 2013, όταν οι πολίτες ψήφισαν μαζικά ενάντια στο Δημοκρατικό Κόμμα, που ταλανιζόταν από πληθώρα σκανδάλων διαφθοράς και κακοδιαχείρισης.
Σήμερα η χώρα διέρχεται μια κοινωνικο-οικονομική κρίση, την οποία επιδεινώνει η πανδημία του Covid-19, με τη διαφθορά σε πολύ ψηλά επίπεδα και τις ανισότητες να διευρύνονται ως αποτέλεσμα νεοφιλελεύθερων πολιτικών όπως οι ΣΔΙΤ και της συγκέντρωσης πλούτου στα χέρια των ελάχιστων ολιγαρχών και των διεφθαρμένων κυβερνώντων.
Η οκταετής διακυβέρνηση του Ράμα έχει στιγματιστεί από αναρίθμητα σκάνδαλα. Σε χώρες έστω και ελάχιστα δημοκρατικές θα είχε ανατραπεί – ή τουλάχιστον θα είχε αντιμετωπίσει σθεναρή κοινωνική αντίσταση – από διαδηλώσεις. Τα σκάνδαλα αυτά περιλαμβάνουν ακραίο νεποτισμό στη θέσπιση και την εφαρμογή νόμων, εκλογική νοθεία, ξέπλυμα χρήματος, εμπόριο ναρκωτικών, αστυνομική βία, βίαιη καταστολή της δημοκρατικής διαμαρτυρίας, διακρίσεις κατά προσφύγων με αποστέρηση βασικών δικαιωμάτων τους και επιδείνωση της ελευθερίας του Τύπου, με αύξηση των καταγγελιών για παρενοχλήσεις και βία εναντίον δημοσιογράφων. Η τελευταία αποτυχία της κυβέρνησης είναι η διαχείριση του Covid-19, την οποία η κυβέρνηση παρουσιάζει ως “επιτυχία”, κάτι που όμως διαψεύδουν έρευνες διαφόρων δημοσιογράφων.
Στις επικείμενες εκλογές το Σοσιαλιστικό Κόμμα αντιμετωπίζει μια ενωμένη αντιπολίτευση, που αποτελείται από το Δημοκρατικό Κόμμα και το Σοσιαλιστικό Κίνημα Για Την Ένταξη. Αυτά τα κόμματα, παρόλο που αναμετρώνται με έναν αντίπαλο που έχει τρωθεί σε μεγάλο βαθμό, είναι ανίκανα να στρέψουν τη μεγάλη μάζα των ψηφοφόρων υπέρ τους, εν μέρει επειδή τα σκάνδαλα προ του 2013, στα οποία εμπλέκονται αμφότερα, είναι ακόμα νωπά στη συλλογική μνήμη των Αλβανών και των Αλβανίδων. Σημαντικό στοιχείο που καταδεικνύει το πραγματικό αντιπολιτευτικό πνεύμα στην Αλβανία είναι ο μεγάλος αριθμός των ανθρώπων που δεν θέλουν να ψηφίσουν ή είναι αναποφάσιστοι, που τώρα ανέρχεται στο 17% σύμφωνα με διάφορες δημοσκοπήσεις.
Και ενώ στα αστικά κέντρα η κατάσταση μοιάζει απελπιστική, με τη λογική “το μη χείρον βέλτιστον” να κυριαρχεί ελλείψει εναλλακτικών, η ελπίδα γεννήθηκε στην περιφέρεια.
Ένας μεταλλωρύχος από την πόλη Μπουλκίζα, ονόματι Ελτόν Ντεμπρέσι, κατεβαίνει ως ανεξάρτητος υποψήφιος στην περιφέρεια Ντίμπρα, 114 χλμ από τα Τίρανα. Η υποψηφιότητα του Ντεμπρέσι έχει ένα βαθύτερο υπόβαθρο. Τον Νοέμβριο του 2019, ο Ντεμπρέσι και οι συνάδελφοί του αποφάσισαν να ιδρύσουν το Συνδικάτο των Ενωμένων Μεταλλωρύχων της Μπουλκίζα. Ήταν μια κομβική στιγμή για αυτή την πόλη μεταλλωρύχων, που διοικείται από ολιγάρχες και εγκληματικές συμμορίες. Οι μεταλλωρύχοι δημιούργησαν μια συλλογική οργάνωση, γυρνώντας την πλάτη στα παραδοσιακά, διεφθαρμένα σωματεία. Αμέσως μετά η εταιρεία AlbChrome, που ανήκει στον διαβόητο ολιγάρχη Σαμίρ Μάνε, απέλυσε τον Ντεμπρέσι με μια παράνομη και αυθαίρετη απόφαση, κάτι που εξώθησε τους μεταλλωρύχους σε απεργία. Τότε η εταιρεία απέλυσε και τα μέλη του ΔΣ του Συνδικάτου Μπεκίρ Ντουρίτσι, Μπεχάρ Γκζίμι και Αλί Γκζέτα.
Έτσι άρχισε το γεμάτο νόημα και έμπνευση ταξίδι του Ντεμπρέσι. Ξεκινώντας με την υπεράσπιση επιμέρους ταξικών συμφερόντων, όπως η αναγνώριση του Στάτους του Μεταλλωρύχου, έχει αναδειχθεί σε σύμβολο του αγώνα της εργατικής τάξης στην Αλβανία. Το Στάτους του Μεταλλωρύχου το έχουν υποσχεθεί εδώ και πολλά χρόνια διάφοροι πολιτικοί, αλλά παραμένει ακόμα ανεκπλήρωτη υπόσχεση.
Παρόλο που η υποψηφιότητά του αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό, καθώς κατεβαίνει ως ανεξάρτητος, η εκλογή ενός έντιμου εργάτη στο αλβανικό κοινοβούλιο, όπου εκπροσωπούνται διεφθαρμένες ελίτ και μαφιόζοι, δεν θα συνιστoύσε απλή πολιτική καινοτομία, αλλά σημαντική ιστορική στιγμή.
Σε μια χώρα με εύθραυστη συνδικαλιστική κουλτούρα, όπου τα δικαιώματα της εργατικής τάξης καταπατώνται συστηματικά, η νίκη του Ελτόν θα ήταν ένα αποφασιστικό βήμα στη δημιουργία μιας συμπαγούς βάσης για την εκδήλωση μιας συστημικής αντεπίθεσης ενάντια στη σάπια πολιτική κάστα και την ολιγαρχία στη χώρα.
Η εργατική τάξη της Αλβανίας, αποκλεισμένη για χρόνια από τη συμμετοχική σφαίρα της κοινωνίας, έχει πλέον υποψήφιο και, μετά τις 25 Απριλίου, πιθανό εκπρόσωπο στο κοινοβούλιο. Ο ενθουσιασμός και η αλληλεγγύη που είναι διάχυτοι σε αυτή την εκστρατεία δίνουν ελπίδα για το μέλλον. Είναι ένα σημαντικό παράδειγμα δημοκρατίας, σε μια χώρα όπου η έννοια του δικαιώματος είναι απούσα ή ελλιπής. Μετά από καιρό, οι Αλβανοί και οι Αλβανίδες έχουν ένα σαφές παράδειγμα του πώς τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα ποτέ δεν απονέμονται, παρά μόνο κερδίζονται πάση θυσία.
Η συστράτευση των εργατών, των κατατρεγμένων και όλων των θυμάτων της κοινωνικής αδικίας θα ήταν το πρώτο βήμα για τη δημιουργία ενός κινήματος που έχει στον πυρήνα του τη ριζική αλλαγή της κοινωνίας. Ένα εναλλακτικό κοινωνικο-πολιτικό κίνημα που εστιάζει στην αντικαπιταλιστική αλλαγή και τον αγώνα ενάντια στην κοινωνική αδικία.
Γίνε μέλος του DiEM25 και πάρε μέρος στην ανάπτυξη αυτού του εναλλακτικού μοντέλου για την Αλβανία!
Photo (c): EPA-EFE/MALTON DIBRA
Θέλεις να ενημερώνεσαι για τις δράσεις του DiEM25-ΜέΡΑ25; Γράψου εδώ
