Το πρόβλημα του ιδιωτικού δανεισμού στην Ελλάδα είναι αρκετά σοβαρό και πολυσύνθετο. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, το άθροισμα δηλαδή των επιχειρηματικών, στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων σε καθυστέρηση εξυπηρέτησης άνω των 90 ημερών, ανέρχονται σε ποσό περί τα 100 δις ευρώ, γύρω στο 55% του ΑΕΠ της χώρας, σύμφωνα με την ΤτΕ. Το γεγονός αυτό καθιστά το τραπεζικό σύστημα ανίκανο να παρέχει ρευστότητα στην οικονομία.
Οι τράπεζες έχοντας το μισό ενεργητικό τους στο κόκκινο, κάθε ευρώ που λαμβάνουν το διακρατούν για προβλέψεις παρά για χορήγηση δανείων, που είναι η βασική δουλειά τους. Μνημονιακά, για το πρόβλημα προωθείται η μέθοδος της ρευστοποίησης και η πώληση πακέτων κόκκινων δανείων σε Funds, στα λεγόμενα Hedge Funds, τα οποία εξίσου θα προβαίνουν σε ρευστοποιήσεις (πλειστηριασμούς). Οι τράπεζες θα πωλούν πακέτα κόκκινων δανείων, είτε αμιγώς θεματικών, πχ στεγαστικών, είτε μικτών, με μεγάλη έκπτωση από την ονομαστική οφειλή των δανείων, μέχρι και της τάξης του 90%, σε μια απόπειρα του τραπεζικού συστήματος, σε συνδυασμό με τις προβλέψεις που προαναφέραμε, να μετριάσει τη ζημία από την κατάρρευση του ενεργητικού του, δηλαδή των χορηγήσεων.
Hedge Funds
Τεχνικά το Hedge Fund είναι ένας κερδοσκοπικός οργανισμός που επενδύει τα κεφάλαιά του με τέτοιο τρόπο ώστε να ελαχιστοποιείται η απώλεια στις συνήθως υψηλού ρίσκου επενδύσεις που εμπλέκεται. Ο τρόπος ελαχιστοποίησης είναι η αντιστάθμιση του κινδύνου κάνοντας ευρεία διασπορά επενδύσεων, μεταξύ των οποίων δύναται να υπάρχει και αρνητική συσχέτιση σε κάποιο από τα ενδεχόμενα κίνησης των οικονομικών δεικτών. Αρνητική συσχέτιση σημαίνει πως αν μία επένδυση αποδώσει, αυτό μπορεί να σημαίνει πως η συγκεκριμένη οικονομική φάση ωθεί σε ζημία κάποια άλλη.
Γιατί λέγονται έτσι αυτά τα επενδυτικά “ταμεία”(Επενδυτικά Κεφάλαια);
Hedge στα αγγλικά είναι ο φράχτης. Για τα Κεφάλαια αυτά, ο φράχτης αυτός εκφράζει κυρίως τον κανόνα του περιορισμού, του κόφτη και της αντιστάθμισης, αν δεν αποδώσει η μία τοποθέτηση, να αποδώσει κάποια άλλη, τουλάχιστον “να μη χάσουν ή να μη χάσουν πολύ”. Μέχρι εδώ όλα καλά και θεμιτά.
Η άλλη έννοια του φράχτη είναι η περιφρούρηση όλων των επενδύσεων με κάθε τρόπο. Κι εδώ είναι που η σύγχρονη χρηματοοικονομική μηχανική έδωσε αυτή τη διαβόητη φήμη στα Hedge Funds, παρέχοντάς τους εργαλεία μέχρι και χειραγώγησης των αγορών. Το Hedge Fund δεν τοποθετεί τα κεφαλαία του περιμένοντας να ωριμάσουν οι επενδύσεις, προσπαθεί να τροφοδοτήσει την αυτο-εκπληρούμενη προφητεία του βέλτιστου για το ίδιο σεναρίου όπως μπορεί, από έμμισθα παπαγαλάκια στα ΜΜΕ μέχρι short-selling, αυτή η πρακτική που υπάρχει μόνο και μόνο για να χειραγωγούνται οι αγορές.
Η παρουσία τους στην Ελλάδα
Αυτά είναι τα Hedge Fund στην πράξη. Στην Ελλάδα εμφανίστηκαν αυτή τη φορά επειδή μυρίστηκαν ξανά ευκαιρία, τώρα όχι για παιχνίδια με τα ελληνικά ομόλογα αλλά με τα Κόκκινα Δάνεια του Ιδιωτικού Τομέα. Για παράδειγμα ένα πακέτο στεγαστικών δανείων ονομαστικής οφειλής 3 δισ ευρώ να αγοραστεί για 300εκ ευρώ, με έκπτωση δηλαδή 90%, είναι μια εξαιρετικά δελεαστική ευκαιρία για κάθε Hedge Fund. Τα funds θα αγοράζουν τα πακέτα και μετά μέσω εισπρακτικών και νομικών εταιρειών, εξειδικευμένων στη συλλογή οφειλών, θα χρησιμοποιούν το ολοένα και πιο χαλαρό, όσο νομοθετούνται οι μνημονιακές μεταρρυθμίσεις, υπέρ τους νομικό οπλοστάσιο(βλ. ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς). Αν δεν αντιδράσουμε σε αυτή την πρακτική των τραπεζών, θα ζήσουμε καταστάσεις Ισπανίας και Πορτογαλίας όπου οι ένοικοι(ιδιοκτήτες) βγαίνουν δια της βίας από τα μισοπληρωμένα σπίτια τους, σπίτια που αγόρασαν στην ακμή της φούσκας και τώρα κοστίζουν το πολύ τα μισά.
Για να αποφευχθούν τα ίδια στην Ελλάδα, το DiEM25 προτείνει τη δημιουργία ενός δημόσιου, κεντρικού φορέα διαχείρισης των κόκκινων δανείων, που θα συγκεντρώσει τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών και δεν θα τα εκποιήσει, βυθίζοντας την αγορά ακινήτων σε ακόμα χαμηλότερα επίπεδα, διότι αυτό θα συμβεί αν προχωρήσουν οι πλειστηριασμοί. Με τον τρόπο αυτό προστατεύεται έμμεσα και το εξυπηρετούμενο ενεργητικό των τραπεζών, εφόσον αποτρέπεται η μείωση των τιμών των εμπράγματων εξασφαλίσεων, των υποθηκών. Παράλληλα, ο φορέας αυτός θα λειτουργεί με σεβασμό στον δανειολήπτη, λαμβάνοντας υπόψη το βασικό βιοτικό επίπεδο μέσα από διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε οφειλέτη καθώς και τις ειδικές συνθήκες περιουσίας του, υπαρκτής και τεκμαρτής, με την πρώτη κατοικία των μικρομεσαίων στρωμάτων να προστατεύεται πλήρως. Δεν θέλουμε να ζήσουμε στην Ελλάδα καταστάσεις Ισπανίας και Πορτογαλίας.
Θέλεις να ενημερώνεσαι για τις δράσεις του DiEM25-ΜέΡΑ25; Γράψου εδώ
