(από την Ντόρα Χάλαρη / Production Assistant at SKAI TV for OTE TV)
Mπορεί να φανεί παράξενο, όχι όμως, δεν είναι. Τέλος Οκτωβρίου, ένα από τα μεγαλύτερα ναυάγια στη Λέσβο,έπεσε στα χέρια μου ένα άρθρο όλο απόγνωση, εθελοντές,γιατροί που βρίσκονταν ήδη στο νησί, δηλώσεις γεμάτες απόγνωση: ‘εδώ πεθαίνει η Ευρώπη, δεν προλαβαίνουμε να βγάζουμε μισοπεθαμένα παιδιά από το νερό,η Λέσβος γεμάτη από ασθενοφόρα και σοκαρισμένοι, τρομοκρατημένοι άνθρωποι. Θέλουμε βοήθεια, από ανθρώπους που θα μας βοηθήσουν να ανακτήσουμε τις δυνάμεις μας και να συνεχίσουμε μαζί τους”.
Την ίδια κιόλας μέρα, αρχές Νοεμβρίου, διαδίκτυο, ψάχνω να βρω πληροφορίες από οργανώσεις που βρίσκονται εκεί,να μπορέσω να κάνω κάτι, να βοηθήσω. Πώς να βοηθήσω; Ιατρικές γνώσεις μηδέν, μόνο η παρουσία μου.”Τα δυο χέρια”.
Τέλος Νοεμβρίου. Απάντηση από μια αυτοοργανωμένη δομή στη Συκαμνιά της Λέσβου, στην “πρώτη γραμμή” όπως το λένε και οι ντόπιοι.Εκεί που φτάνουν οι περισσότερες βάρκες από τα παράλια της Τουρκίας, το κοντινοτερο σημείο,απέναντι.
-Μπορώ να έρθω τις ημέρες των γιορτών που θα μπορέσω να πάρω άδεια από την Αθήνα
-Να έρθεις όποτε μπορέσεις, οι ανάγκες ειναι μεγάλες και δε σταματούν,θα σε περιμένουμε.
Είχα ένα μήνα μπροστά μου να ‘προετοιμαστώ’, παρακολουθούσα συνέχεια τι γινόταν εκεί, με ένα κόμπο, αναρωτιόμουν τί θα συναντήσω, μόνη μου, σ ένα μέρος που δε γνωρίζω κανέναν, μ έναν μόνο σκοπό,να καταφέρω να βοηθήσω όσους βρίσκονται εκεί να ‘ανακτήσουν τις δυνάμεις τους’.
Δεκέμβριος 2015. Συκαμνιά. Ανθρωποι απο διαφορετικές χώρες. Ισπανία,Γαλλία, Αμερική, Ισλανδία. Όλοι άγνωστοι μεταξύ μας. Στην αρχή. Όσο περνούσαν οι μέρες, έγιναν φίλοι, οικογένεια. Αν μου το έλεγε κάποιος αυτό πριν πάω θα γελούσα. Υπάρχουν στιγμές, βλέπεις, που κρατάνε για παντα μέσα σου.
Η μέρα κύλησε ήρεμα, με χαμόγελα,’από που έρχεσαι’,’πόσο θα μείνεις’. “Εδώ είναι το μέρος που θα σου αλλάξει τη ζωή’. “Ανοησίες” σκεφτομουν. ήρθα εδώ προετοιμασμένη για το χειρότερο,ξέρω τι θα συναντήσω και πως θα το αντιμετωπίσω”.
Βράδυ.Ήχος από τον ασύρματο: “Μια βάρκα περίπου 70 πρόσφυγες,έχει σταματήσει η μηχανή,την ρυμουλκούμε εμείς, σε 10′ θα πλησιάσει την ακτή, να είστε έτοιμοι”.
Ακολουθώ τους άλλους. Ισοθερμικές κουβέρτες στα χέρια,και τρέξιμο στην ακτή. “Προετοιμασμένη για το χειρότερο”, μονολογούσα και ακολουθούσα την ομάδα. Η βάρκα στην ακτή. Πάγωσε το αίμα μου. Είχα δει βίντεο, είχα διαβάσει, είχα ενημερωθεί. Όμως είναι εντελώς διαφορετικό από το να το βλέπεις στην οθόνη του υπολογιστή σου, στον μικρόκοσμό σου, κ διαφορετικά να το βιώνεις στην πραγματικότητα. Η πραγματικότητα σε συγκλονίζει. Άνθρωποι στιβαγμένοι, πόδια έξω από το νερό, παιδιά να κλαίνε και να αναζητούν τη ματιά σου, γυναίκες αδύναμες, ταλαιπωρημένες, άνδρες σοκαρισμένοι με βλέμμα κενό.
Εξακολουθούσα να είμαι ακίνητη και παγωμένη. Δεν ήξερα τι να κάνω, πώς να συμπεριφερθώ. Οι διασώστες είχαν πιάσει τις δυο άκρες της βάρκας κ προσπαθούσαν να την ακινητοποιήσουν για να μπορέσουν να κατέβουν οι άνθρωποι. Σε μια σειρά, πρώτα τα μικρά παιδιά κ μετά οι γυναίκες. Χέρι-χέρι μας έδιναν έναν άνθρωπο να τον τυλίξουμε με την κουβέρτα και να δούμε αν είναι καλά. Να τον πάμε στο camp, να του δώσουμε ένα ζεστό τσάι,στεγνά ρούχα… να νιώσει Ανθρωπος.
Τα συναισθήματά τους ανάμικτα.Οι περισσότεροι από αυτούς κάνουν αυτό το ταξίδι μήνες, κάποιοι μέχρι το τέλος της διαδρομής φτάνουν ορφανοί, χάνουν οικογένεια, παιδί, εγγόνι. Κάποιοι είναι σοκαρισμένοι και κλαίνε, άρρωστοι με υποθερμία από τη θάλασσα ή εξαντλημένοι από το ταξίδι, άλλοι λιποθυμούν μόλις νιώσουν πως είσαι εκεί για εκείνους κ έχουν φτάσει ήδη στην ακτή. Οσοι συνέλθουν από το σοκ και αρχίζουν να ανακτούν τις δυνάμεις τους, αρχίζουν να σου λένε πώς εφτασαν ως εδώ.
“Μας είπαν πως θα περάσουμε το μεγάλο ποτάμι, το ποτάμι που καίει” (λόγω του θαλασσινού νερού)”,
“πρώτη φορά βλέπουμε θάλασσα,μας είπαν να είμαστε ακίνητοι για να μην πέσουμε μέσα και πνιγούμε,σε όλη τη διαδρομή δεν κουνήσαμε ούτε το πόδι μας,φοβηθήκαμε”.
Το νησί γι αυτούς τους ανθρώπους είναι ο φάρος που έψαχναν κ όταν σε βλέπουν, αποτελείς κ εσύ ένα μέρος αυτού. Κάπως έτσι ένιωσα πως είναι και ο εθελοντισμός….Ενα μικρό φως που έχεις το χρέος να το έχεις πάντα αναμμένο.
Η ώρα πέρασε και ήρθαν τα λεωφορεία να τους πάρουν για τα κέντρα καταγραφής. Ηταν νύχτα πια. Έμπαιναν διστακτικά ένας ένας στα λεωφορεία, αυτή τη φορά όχι στοιβαγμένοι και πιο ήρεμοι. Ηταν στεγνοί κ σε αποχαιρετούσαν με ένα χαμόγελο και ένα “ευχαριστώ”, το μόνο που τους έχει απομείνει από το ταξίδι. Εκεί είναι και η στιγμή που μένεις μόνος σου με τον εαυτό σου. Και εκείνη τη στιγμή έχεις το δικαίωμα να επεξεργαστείς αυτό που βίωσες, να ξεσπάσεις, να καταρρεύσεις. Μόνο εκείνη τη στιγμή.
Την επόμενη ημέρα θα έρθει κ άλλη βάρκα με άλλους ανθρώπους, διαφορετικά βιώματα, ζωές, καταστάσεις, αυτή τη φορά με ασυνόδευτα παιδιά που (αν είναι τυχερά),θα φορούν ένα καρτελάκι στο λαιμό τους με τα στοιχεία τους, μόνα, γιατί οι γονείς τους είτε έχουν σκοτωθεί, είτε δεν έχουν τα απαραίτητα χρήματα για τους διακινητές, κ προτιμούν να σώσουν εκείνα κ ας πεθάνουν αυτοί..έχεις σκεφτεί ποτέ πόση δύναμη θέλει να το κάνεις αυτό;
Αυτοί είναι και οι λόγοι που οφείλεις να βρίσκεσαι εκεί,να κάνεις το ελάχιστο στους συνανθρώπους σου, και όταν τελειώσει η μέρα και έρθει η νύχτα και μείνεις μόνος σου, να αναλογιστείς πως ο μοναδικός λόγος που δε βρίσκεσαι εσύ στη θέση τους, είναι η τύχη και τίποτα άλλο. Ετυχε να γεννηθείς εδώ. Και θα είσαι ακόμα πιο τυχερός όταν συναντήσεις αυτούς τους ανθρώπους και συναναστραφείς μαζί τους,να τους δώσεις το χέρι σου,να τους κοιτάξεις στα μάτια και να προσφέρεις έστω και το ελάχιστο που έχεις κ μπορείς για να νιώσουν και πάλι άνθρωποι σ αυτά τα σύνορα που δεν έπρεπε να μας χωρίζουν.
Θέλεις να ενημερώνεσαι για τις δράσεις του DiEM25-ΜέΡΑ25; Γράψου εδώ