Σίγουρα η πρώτη απάντηση που έρχεται στο μυαλό όλων είναι “όχι”. Οι νεοφιλελεύθεροι ευαγγελίζονται περικοπές στη φορολογία, είναι πάγια ρητορική τους.
Για να δούμε όμως τι έχει να πει για το θέμα η οικονομικά φιλελεύθερη Σχολή του Σικάγο (Μονεταρισμός) μέσω του ιδρυτή της Μίλτον Φρήντμαν:
«When prices are stable, one component of the cost is zero – namely, the annual cost – but the other component is not – namely, the cost of abstinence. This suggests that perhaps just as inflation produces a welfare loss, deflation may produce a welfare gain. Suppose therefore that we substitute a furnace for the helicopter. Let us introduce a government which imposes a tax on all individuals and burns up the proceeds, engaging in no other functions. Let the tax be altered continuously to yield an amount that will produce a steady decline in the quantity of money at the rate of, say, 10 percent a year. It does not matter for our purposes what the tax is, as long as the individual cannot affect his tax by altering his cash balances»
«Όταν οι τιμές είναι σταθερές, το ένα συστατικό του κόστους είναι μηδέν – κυρίως το ετήσιο κόστος παραγωγής (μεριά της προσφοράς) – αλλά το άλλο συστατικό στοιχείο δεν είναι – κυρίως το κόστος της αποχής(από την κατανάλωση – μεριά της ζήτησης). Αυτό μας δείχνει πως ενδεχομένως, όπως ο πληθωρισμός προκαλεί πτώση της γενικής ευημερίας, ο αποπληθωρισμός μπορεί να προκαλέσει άνοδο της ευημερίας. Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι αντικαθιστούμε το ελικόπτερο(που θα πετάει λεφτά από ψηλά στην αντίθετη περίπτωση, που θέλουμε αύξηση της ποσότητας του χρήματος) με μια υψικάμινο, (σ.σ. φούρνο κυριολεκτικά). Ας σκεφτούμε επίσης μια κυβέρνηση που υπάρχει μόνο για να επιβάλλει φόρους σε όλους τους πολίτες και να καίει κυριολεκτικά τα φορολογικά έσοδα, μη κάνοντας τίποτα άλλο. Ο/οι φόρος/οι θα μεταβάλλονται διαρκώς ώστε να αποδίδουν ένα ποσό που θα προκαλεί σταθερή μείωση της ποσότητας του χρήματος στην οικονομία στον ρυθμό του, ας πούμε, 10% ετησίως. Δεν μας ενδιαφέρει για τους σκοπούς μας (σ.σ. όπου σκοπός η μείωση της ποσότητας του χρήματος για να αποφευχθεί ο πληθωρισμός) τι είδους θα είναι αυτός ο φόρος εφόσον ο πολίτης δεν μπορεί να τον αποφύγει διαφοροποιώντας τα εισοδηματικά του ισοζύγια»
Με άλλα λόγια, ο Φρήντμαν μας λέει πως επειδή το κόστος της αποχής από την κατανάλωση είναι ένας απρόβλεπτος παράγοντας που δύναται να δημιουργήσει πληθωριστικές πιέσεις αν δεν υφίσταται αυτή η αποχή στο βαθμό που πρέπει, τότε το Κράτος πρέπει να παρέμβει, με κυβέρνηση ειδικού σκοπού κατά τον Φρήντμαν, δημιουργώντας τεχνητή αποχή από την κατανάλωση διαμέσω της φορολογίας, καίγοντας όπως γλαφυρά αναφέρει αυτά τα φορολογικά έσοδα, μη επιστρέφοντάς τα δηλαδή στην κοινωνία όπως συμβατικά συμβαίνει με τη φορολογία, ώστε να μειώνεται η ποσότητα του χρήματος στην οικονομία, αυτός είναι και ο ειδικός σκοπός της άλλωστε.
Γιατί να μειώνει την ποσότητα του χρήματος στην οικονομία; Για να αποφευχθεί ο πληθωρισμός είναι η πρώτη απάντηση που θα έδινε ο Φρήντμαν. Αν τον ρωτούσες όμως σε τι άλλη περίπτωση θα έπρεπε να εφαρμοστεί μια τέτοια πολιτική αν εξέλειπε ο πληθωρισμός και βρισκόμασταν σε απόπληθωρισμο, όπως ακριβώς η ελληνική οικονομία δηλαδή, η απάντηση του Μίλτον Φρήντμαν θα ήταν “για να συμβαδίσει η ποσότητα του χρήματος με την παραγωγικότητα της οικονομίας”.
Η φορολογία δεν είναι είναι τίποτα άλλο από ένα μέσο αφαίρεσης ποσότητας χρήματος από τον ιδιωτικό τομέα. Γιατί να γίνεται αυτό όταν δεν συντρέχουν καν οι λόγοι; Επειδή απώτερος στόχος του νεοφιλελευθερισμού στην παρούσα φάση είναι το σπάσιμο της ακαμψίας των μισθών, με την εσωτερική υποτίμηση να διατηρεί την στασιμότητα/ύφεση, άρα και την ανεργία σε υψηλά επίπεδα, κάθιστώντας ανίσχυρα τα εργατικά συνδικάτα και κινήματα να αντισταθούν στην όλο και εντονότερη εργασιακή απορρύθμιση, το άγιο δισκοπότηρο του οικονομικού φιλελευθερισμού.
Και αυτό ακριβώς συμβαίνει στην Ελλάδα τα τελευταία οχτώ χρόνια με το διαρκές μνημόνιο: κυβερνήσεις ειδικού σκοπού που επέβαλλαν και επιβάλλουν υπερφορολόγηση και ταυτόχρονες περικοπές δαπανών. Βρισκόμαστε σε αποπληθωρισμό και αντί για helicopter money κατά Φρήντμαν, έχουμε το ακριβώς αντίθετο. Ειδικά τα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα εμπίπτουν ακριβώς στην περιγραφή του Φρήντμαν περί χρημάτων που καίγονται σε φούρνο, καθώς πρόκειται για φορολογικά έσοδα που συγκεντρώνουν οι κυβερνήσεις και καίνε στην υψικάμινο του μη βιώσιμου χρέους, με την ΕΚΤ και τον ESM απλώς να εγγράφουν κάποια μηδενικά στους ισολογισμούς τους.
Η υπερ-φορολόγηση είναι πολιτική επιλογή. Είναι συνυφασμένη με την εσωτερική υποτίμηση, τον ιδεολογικό πυρήνα του διαρκούς μνημονίου που μας έχουν επιβάλλει οι δανειστές και δεχθεί οι ελληνικές κυβερνήσεις, χρησιμοποιώντας μια text-book πολιτική βγαλμένη από τα σπλάχνα της Σχολής του Σικάγο. Οι κυβερνήσεις απουσία άλλων εργαλείων οικονομικής πολιτικής, όπως έλεγε ο έτερος καθηγητής της Σχολής Ρόμπερτ Μάντελ, θα καταφύγουν αναγκαστικά στην εσωτερική υποτίμηση για να καταστήσουν ανταγωνιστική στους επενδυτές την οικονομία τους, αυτό ακριβώς που συμβαίνει στην Ευρωζώνη.
Που έχει τέρμα αυτή η υποτίμηση; Να σημειώσουμε δύο πράγματα: πρώτον, πως σε πληθώρες δηλώσεις τους, για τους δανειστές η ελληνική οικονομία λογίζεται σαν μια βαλκανική οικονομία. Δεύτερον, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είχε πει πως στόχος του για την Ευρώπη είναι μισθοί και εργασιακοί όροι Ινδίας και Κίνας. Επομένως αν δεν αλλάξει κάτι πολιτικά στη χώρα μας και στην Ευρώπη, αν δεν αντιδράσουμε, έχουμε πολύ δρόμο υποτίμησης ακόμα μπροστά μας, πραγματικής περαιτέρω υποβάθμισης του βιοτικού μας επιπέδου.
Θέλεις να ενημερώνεσαι για τις δράσεις του DiEM25-ΜέΡΑ25; Γράψου εδώ