Μια ανοιχτή επιστολή για την διατήρηση των Αρχών του Κράτους Δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συνυπογραφόμενη από 188 ακαδημαϊκούς, πολιτικούς, ανθρώπους του πνεύματος και μέλη του Ευρωκοινοβουλίου δημοσιευμένη στις 3 Νοεμβρίου 2017. Ανάμεσα στους συνυπογράφοντες βρίσκεται ο συνιδρυτής του DiEM25 Γιάνης Βαρουφάκης και τα μέλη του Συμβουλευτικού Συμβουλίου Μπάρμπαρα Σπινέλι και Σάντρο Μετσάντρα.
ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
προς:
τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζ.Κ.Γιούνκερ
τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντ.Τούσκ
κοινοποίηση:
Α’ Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμμερμανς
Διατηρώντας την Αρχή του Κράτους Δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση
3 Νοεμβρίου 2017
Αγαπητοί Πρόεδροι Γιούνκερ και Τούσκ:
Είμαστε μια ομάδα ακαδημαϊκών, πολιτικών, ανθρώπων του πνεύματος και μελών του Ευρωκοινοβουλίου, απευθύνοντάς σας την ακόλουθη ανησυχία:
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει διακηρύξει τις Αρχές του Κράτους Δικαίου και τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών να είναι δεσμευτικές για τα Κράτη-Μέλη της (Άρθρα 2 και 6 της Συνθήκης της Λισαβόνας). Η ηγεσία της ΕΕ έχει υπάρξει σταθερός προστάτης αυτών των θεμελιωδών κανόνων, με πιο πρόσφατα παραδείγματα την αντιμετώπιση της παρέμβασης της Πολωνικής κυβέρνησης στην ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος της χώρας όπως και στην περίπτωση της Ουγγρικής κυβέρνησης που επιχείρησε να περιορίσει τις πολιτικές ελευθερίες και την ελευθερία του τύπου.
Παρ’όλα αυτά είμαστε βαθιά ανήσυχοι που τα διοικητικά όργανα της ΕΕ παραβλέπουν αυτήν την παραβίαση των Κανόνων Δικαίου στην Ισπανία και συγκεκριμένα αναφορικά με την αντιμετώπιση της Ισπανικής κεντρικής κυβέρνησης ως προς το δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου για την ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας. Δεν επιλέγουμε πολιτική πλευρά στην ουσία του ζητήματος της εδαφικής κυριαρχίας και είμαστε ενήμεροι για τις διαδικαστικές αβελτηρίες στην διοργάνωση του δημοψηφίσματος Η ανησυχία μας είναι οι Κανόνες Δικαίου και πως αυτοί εφαρμόζονται σε ένα σε μια χώρα-μέλος της ΕΕ.
Η Ισπανική κυβέρνηση δικαιολογεί τις πράξεις της στη βάση της διατήρησης και αποκατάστασης της συνταγματικής τάξης. Η ΕΕ έχει δηλώσει πως όλο αυτό αποτελεί εσωτερικό ζήτημα της Ισπανίας. Ζητήματα εθνικής κυριαρχίας αποτελούν όντως εσωτερικά ζητήματα στις φιλελεύθερες δημοκρατίες. Ο τρόπος όμως που οι ισπανικές αρχές αντιμετωπίζουν τις φωνές για ανεξαρτησία που εκφράστηκαν από μια σημαντική μερίδα του καταλανικού πληθυσμού συνιστά παραβίαση των Κανόνων Δικαίου, καθώς:
- Το Ισπανικό Συνταγματικό Δικαστήριο απαγόρευσε τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την Καταλανική ανεξαρτησία της 1ης Οκτωβρίου, καθώς και την προγραμματισμένη συνεδρίαση του Καταλανικού Κοινοβουλίου στις 9 Οκτωβρίου, πάνω στην αιτιολογική βάση πως αυτές οι δύο προγραμματισμένες πράξεις παραβίαζαν το Άρθρο 2 του Ισπανικού Συντάγματος καθώς θα οδηγούσε στην διάλυση του αδιαίρετου του Ισπανικού Έθνους, κρίνοντας έτσι την απόσχιση παράνομη. Ερμηνεύοντας όμως κατά αυτόν τον τρόπο το Άρθρο 2, το Συνταγματικό Δικαστήριο παραβίασε τις συνταγματικές διατάξεις για την ελευθερία του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και για την ελευθερία του λόγου, δύο αρχές που δεν μπορούν να μη γίνονται σεβαστές, να αποκλείονται όταν πρόκειται για απόφαση διεξαγωγής δημοψηφίσματος και κοινοβουλευτικών διεργασιών, ασχέτως του θέματος. Χωρίς να ανακατευόμαστε στις διαμάχες γύρω από την ερμηνεία του ισπανικού συντάγματος ή του ισπανικού ποινικού κώδικα, δεν μπορούμε να μη παρατηρήσουμε πως εδώ πρόκειται για παρωδία της δικαιοσύνης να επιβάλλει μια συνταγματική πρόβλεψη παραβιάζοντας βασικά συνταγματικά δικαιώματα για να το επιτύχει. Επομένως, οι αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου και οι πράξεις της Ισπανικής κυβέρνησης, που βασίστηκαν νομικά πάνω σε αυτές τις αποφάσεις, παραβιάζουν και το πνεύμα και το γράμμα των Αρχών του Κράτους Δικαίου.
- Στις μέρες που προηγήθηκαν του δημοψηφίσματος, οι ισπανικές αρχές προέβησαν σε σειρά κατασταλτικών πράξεων κατά δημοσίων υπαλλήλων, εκλεγμένων αντιπροσώπων, δημάρχων, μέσα μαζικής ενημέρωσης, εταιρειών και πολιτών. Η διακοπή παροχής πρόσβασης στο διαδίκτυο και άλλων υπηρεσιών τηλεπικοινωνίας κατά τη διάρκεια και μετά το δημοψήφισμα, επέφερε προφανώς τεράστιο πλήγμα στην άσκηση του θεμελιώδους δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης.
- Κατά την ημέρα του δημοψηφίσματος, η ισπανική αστυνομία προέβη στην άσκηση καταστολής και χρήσης βίας κατά ειρηνικών ψηφοφόρων και διαδηλωτών – σύμφωνα με το Human Rights Watch. Τέτοια δυσανάλογη χρήση καταστολής αποτελεί μια αδιαμφισβήτητη περίπτωση κατάχρησης εξουσίας κατά την διαδικασία επιβολής του νόμου.
- Η σύλληψη και η προφυλάκιση στις 16 Οκτωβρίου των ακτιβιστών Ζόρντι Κουιτσάρτ, προέδρου του Catalan National Assembly και Ζόρντι Σάντσεζ, προέδρου του Omnium Cultural, με την κατηγορία της στάσης αποτελεί μια κακοδικία από την πλευρά της δικαιοσύνης. Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε αυτήν την ενοχοποίηση δεν μπορούν να υποστηρίξουν την κατηγορία της στάσης αλλά απλώς σαν ελεύθερη άσκηση του δικαιώματος ειρηνικής πολιτικής εκδήλωσης, όπως αυτή κωδικοποιείται στο Άρθρο 21 του Ισπανικού Συντάγματος.
Η Ισπανική κυβέρνηση, στην προσπάθειά της να διατηρήσει την εθνική κυριαρχία και το αδιαίρετο του έθνους, παραβίασε βασικές αρχές και ελευθερίες που εξασφαλίζονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα καθώς και τα Άρθρα 2 και 6 της Συνθήκης της Λισαβόνας, του βασικού νόμου της ΕΕ. Η παραβίαση βασικών δικαιωμάτων και ελευθεριών που προστατεύονται από διεθνείς συνθήκες και τη νομοθεσία της ΕΕ δεν μπορεί να αποτελεί εσωτερική υπόθεση καμίας κυβέρνησης. Η σιωπή που επέδειξε η ΕΕ και η αποφυγή της να παρέμβει διαμεσολαβητικά είναι αδικαιολόγητη
Οι πράξεις της Ισπανικής κυβέρνησης δεν μπορούν να δικαιολογηθούν πως προστάτευαν τις Αρχές του Κράτους Δικαίου, έστω και αν βασίζονταν σε κάποιες νομικές διατάξεις. Σε αντίθεση με την άσκηση εξουσίας που βασίζεται σε νομικές νόρμες που προκύπτουν μέσα από ένα δικαιακό σύστημα που λειτουργεί ορθά ή που προκύπτει από διατάγματα που εκδίδουν δημόσιες αρχές, οι Αρχές του Κράτους Δικαίου προϋποθέτουν επίσης την διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών – αρχών δεσμευτικών για κάθε νόμο όχι απλώς επειδή είναι διαδικαστικά σωστό αλλά και γιατί διαφυλάσσει την ίδια τη δικαιοσύνη. Επομένως, όπως γίνεται αντιληπτό, είναι η διαφύλαξη των Αρχών του Κράτους Δικαίου που προσδίδουν νομιμοποίηση στις δημόσιες αρχές σε κάθε φιλελεύθερη δημοκρατία.
Για αυτούς του λόγους, καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει την κατάσταση στην Ισπανία υπό το πρίσμα των Αρχών του Κράτους Δικαίου, όπως έκανε προηγουμένως και για άλλα Κράτη-Μέλη.
Η ηγεσία της ΕΕ έχει επαναλάβει πως η χρήση βίας δεν μπορεί να αποτελέσει εργαλείο πολιτικής, αλλά έχει σιωπηρά παραβλέψει τις πράξεις της ισπανικής αστυνομίας και έχει κρίνει πως οι πράξεις της ισπανικής κυβέρνησης είναι σύννομες με τις Αρχές του Κράτους Δικαίου. Μια τέτοια αμαυρωτική υποβάθμιση των Αρχών του Κράτους Δικαίου δεν θα πρέπει να γίνει η νέα κοινή ευρωπαϊκή πολιτική λογική. Κάτι τέτοιο θα ήταν επικίνδυνο και θα προκαλούσε μακροπρόθεσμη ζημία στην Ένωση. Για αυτό λοιπόν καλούμε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και Επιτροπή να κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο ώστε να αποκαταστήσουν τις Αρχές του Κράτους Δικαίου ως πηγή της φιλελεύθερης δημοκρατίας στην Ευρώπη, αντιμετωπίζοντας κάθε κατάχρηση εξουσίας από Κράτος-Μέλος. Χωρίς αυτό και χωρίς μια σοβαρή προσπάθεια για διαμεσολάβηση, η ΕΕ κινδυνεύει να χάσει την εμπιστοσύνη των πολιτών της.
Η κρίση έχει στο μεταξύ οξυνθεί περαιτέρω με την Καταλανική κυβέρνηση να κρατείται και ένταλμα σύλληψης να έχει εκδοθεί για τον κ.Πουιτζδεμοντ. Παρακολουθούμε στενά την κατάσταση, έχοντας κατά νου το συμφέρον της δημοκρατίας στην Καταλονία, την Ισπανία και την Ευρώπη, κομμάτια αδιαίρετα, και επιμένουμε όλο και περισσότερο στη μεγάλη σημασία για την ΕΕ να εποπτεύσει τον σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών από όλες τις μεριές.
***
Μια πρωτοβουλία της Αλμπένα Αζμάνοβα (Πανεπιστήμιο του Κεντ) και της Μπάρμπαρα Σπινέλο (συγγραφέας και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου)
Συνυπογράφουν οι:
Etienne Balibar, université Paris Nanterre and Kingston University London
David Gow, editor, Social Europe
Kalypso Nicolaidis, Oxford University, Director of the Center for International Studies
Mark Davis, University of Leeds, Founding Director of the Bauman Institute
Cristina Lafont, Northwestern University (Spanish citizen)
Ash Amin, Cambridge University
Yanis Varoufakis, DiEM25 co-founder
Rosemary Bechler, editor, openDemocracy
Gustavo Zagrebelsky professor of constitutional law, University of Turin
Antonio Negri, Philosopher, Euronomade platform
Costas Douzinas, Birkbeck, University of London
Robert Menasse, writer, Austria
Dimitrios Papadimoulis, Vice President of the European Parliament (GUE-NGL)
Ulrike Guérot, Danube University Krems, Austria & Founder of the European Democracy Lab, Berlin
Judith Butler, University of California, Berkeley and European Graduate School, Switzerland
Philip Pettit, University Center for Human Values, Princeton University (Irish citizen)
Josep-Maria Terricabras, Member of European Parliament (Greens/EFA)
Hauke Brunkhorst, University of Flensburg
Judit Carrera, Centre for Contemporary Culture of Barcelona
Gabriele Zimmer, Member of European Parliament (President, GUE/NGL)
Philippe Schmitter, European University Institute, Florence
Bart Staes, Member of European Parliament (Flemish Greens)
Marie-Christine Vergiat, Member of European Parliament (GUE-NGL)
Jón Baldvin Hannibalsson, former minister for foreign affairs and external trade of Iceland
Diana Wallis, former Vice President of the European Parliament
Craig Calhoun, President, Berggruen Institute; Centennial Professor at the London School of Economics and Political Science (LSE)
Jane Mansbridge, Kennedy School of Government, Harvard University
Josu Juaristi Abaunz, Member of European Parliament (GUE-NGL)
Alyn Smith, Member of the European Parliament (Greens/EFA)
Thor Gylfason, University of Iceland and Research Fellow at CESifo, Munich/former member Iceland Constitutional Council 2011
Jordi Solé, Member of European Parliament (Greens/EFA)
Judith Revel, Université Paris Nanterre
Seyla Benhabib, Yale University; Catedra Ferrater Mora Distinguished Professor in Girona (2005)
Arjun Appadurai, Institute for European Ethnology, Humboldt University, Berlin
Susan Buck-Morss, CUNY Graduate Center and Cornell University
Ramon Tremosa i Balcells, Member of European Parliament (Alde)
Anastasia Nesvetailova, Director, City Political Economy Research Centre, City University of London
Nancy Fraser, The New School for Social Research, New York (International Research Chair in Social Justice, Collège d’études mondiales, Paris, 2011-2016)
Jill Evans, Member of the European Parliament (Greens/EFA)
Regina Kreide, Justus Liebig University, Giessen
Jodi Dean, Hobart and William Smith Colleges, Geneva NY
Tatjana Zdnoka, Member of the European Parliament (Greens/EFA)
Wendy Brown, University of California, Berkley
Roberta De Monticelli, University San Raffaele, Milan.
Sophie Wahnich, directrice de recherche CNRS, Paris
Christoph Menke, University of Potsdam, Germany
Tanja Fajon, Member of the European Parliament (S&D)
Robin Celikates, University of Amsterdam
Eric Fassin, Université Paris-8 Vincennes – Saint-Denis
Paul Molac, Member of the French Parliament (écologiste)
Alexis Cukier, Université Paris Nanterre
Diogo Sardinha, university Paris/Lisbon
Luke Ming Flanagan, Member of the European Parliament (GUE-NGL)
Dario Castiglione, University of Exeter
Hamit Bozarslan, EHESS, Paris
Frieder Otto Wolf, Freie Universität Berlin
Gerard Delanty, University of Sussex
Boaventura de Sousa Santos, Coimbra University and University of Wisconsin-Madison
Sandro Mezzadra, Università di Bologna
Camille Louis, University of Paris 8 and Paris D
Philippe Aigrain, writer and publisher
Yann Moulier Boutang and Frederic Brun, Multitudes journal
Anne Querrien and Yves Citton, Multitudes journal
Bruce Robbins, Columbia University
Michèle Riot-Sarcey, université Paris-VIII-Saint-Denis
Zeynep Gambetti, Bogazici University, Istanbul (French citizen)
Andrea den Boer, University of Kent, Editor-in-Chief, Global Society: Journal of Interdisciplinary International Relations
Moni Ovadia, writer and theatre performer
Merja Kyllönen, Member of the European Parliament (GUE/NGL)
Guillaume Sibertin-Blanc, Université Paris 8 Saint-Denis
Peter Osborne, Centre for Research in Modern European Philosophy, Kingston University, London
Ilaria Possenti, University of Verona
Nicola Lampitelli, University of Tours, France
Yutaka Arai, University of Kent
Enzo Rossi, University of Amsterdam, Co-editor, European Journal of Political Theory
Petko Azmanov, journalist, Bulgaria
Etienne Tassin, Université Paris Diderot
Lynne Segal, Birkbeck College, University of London
Danny Dorling, University of Oxford
Maggie Mellon, social policy consultant, former executive member Women for Independence
Vanessa Glynn, Former UK diplomat at UKRep to EU
Alex Orr, exec mbr, Scottish National Party/European Movement in Scotland
Bob Tait, philosopher, ex-chair Langstane Housing Association, Aberdeen
Isobel Murray, Aberdeen University
Grahame Smith, general secretary, Scottish Trades Union Congress
Igor Šoltes, Member of the European Parliament (Greens/EFA)
Pritam Singh, Oxford Brookes University
John Weeks, SOAS, University of London
Jordi Angusto, economist at Fundació Catalunya-Europa
Leslie Huckfield, ex-Labour MP, Glasgow Caledonian University
Ugo Marani, University of Naples Federico II and President of RESeT
Gustav Horn, Scientific Director of the Macroeconomic Policy Institute of the Hans Böckler Stiftung
Chris Silver, journalist/author
François Alfonsi, President of EFA (European Free Alliance)
James Mitchell, Edinburgh University
Harry Marsh, retired charity CEO
Desmond Cohen, former Dean, School of Social Sciences at Sussex University
Yan Islam, Griffith Asia Institute
David Whyte, University of Liverpool
Katy Wright, University of Leeds
Adam Formby, University of Leeds
Nick Piper, University of Leeds
Matilde Massó Lago, The University of A Coruña and University of Leeds
Jim Phillips, University of Glasgow
Rizwaan Sabir, Liverpool John Moores University
Pablo Ciocchini, University of Liverpool
Feyzi Ismail, SOAS, University of London
Kirsteen Paton, University of Liverpool
Stefanie Khoury, University of Liverpool
Xavier Rubio-Campillo, University of Edinburgh
Joe Sim, Liverpool John Moores University
Paul Molac, Member of the French Parliament
Hannah Wilkinson, University of Keele
Gareth Dale, Brunel University
Robbie Turner, University of St Andrews
Will Jackson, Liverpool John Moores University
Louise Kowalska, ILTUS Ruskin University
Alexia Grosjean, Honorary member, School of History, University of St Andrews
Takis Hadjigeorgiou, Member of the European Parliament (GUE-NGL)
Paul McFadden, York University
Matthias E. Storme, Catholic University of Leuven
Phil Scraton, Queen’s University Belfast
Oscar Berglund, University of Bristol
Michael Lavalette, Liverpool Hope University
Owen Worth, University of Limerick
Ronnie Lippens, Keele University
Zoë Dingwall, political adviser EFA (European Free Alliance)
Andrew Watterson, Stirling University
Steve Tombs, The Open University
Emily Luise Hart, University of Liverpool
David Scott, The Open University
Anders Eriksson, bureau EFA (European Free Alliance), European Parliament
Bill Bowring, Birkbeck College, University of London
Sofa Gradin, King’s College London
Michael Harrison, University of South Wales
Ana Manzano-Santaella, University of Leeds
Noëlle McAfee, Emory University
Peter J. Verovšek, University of Sheffield
Peter Dews, University of Essex
Martin Matuštík, Arizona State University
Camil Ungureanu, Pompeu Fabra University, Barcelona
Dafydd Huw Rees , Cardiff University
Patrick Le Hyaric, Member of the European Parliament (GUE-NGL)
Hans-Peter Krüger, University of Potsdam
Loren Goldman, University of Pennsylvania
Federica Gregoratto, University of St.Gallen
Rurion Soares Melo, Universidade de São Paulo
Pieter Duvenage, Cardiff University and editor, Journal for Contemporary History
Chad Kautzer, Lehigh University
Peter A. Kraus, University of Augsburg
David Ingram, Loyola University of Chicago
Alain-G. Gagnon, Université du Québec à Montréal
Peter Bußjäger, Institut für Föderalismus, Innsbruck
Nelly Maes, Former Member of the European Parliament, former President of European Free Alliance
Helmut Scholz, Member of the European Parliament (GUE/NGL)
Michel Seymour, Université de Montréal
Simon Toubeau, University of Nottingham
Georg Kremnitz, Universität Wien
Keith Gerard Breen, Queen’s University Belfast
Alan Price, Swansea University
Fernando Ramallo, Universidade de Vigo
Nicolas Levrat, University of Geneva, Director of the International Law Department
Jordi Matas, Professor of Political Science, University of Barcelona
Simon Toubeau, University of Nottingham
María Pilar García Negro, University of Coruña
María do Carme García Negro, University of Santiago de Compostela
Francisco Rodríguez, writer
Carme Fernández Pérez-Sanjulián, University of Coruña
Patrice Poujade, Université de Perpignan
Colin H Williams, Cardiff and Cambridge University
Nicolas Berjoan, Université de Perpignan
Joan Peitavi, Université de Perpignan
Alà Baylac-Ferrer, Université de Perpignan
Guglielmo Cevolin, University of Udine
Robert Louvin, Professor of Comparatve Law, University of Calabria
Günther Dauwen, Secretary General of the Centre Maurits Coppieters
Bart Maddens, Catholic University of Leuven
Alan Sandry, Swansea University
Justo Serrano Zamora, Bavarian School of Public Policy
Ivo Vajgl, Member of the European Parliament (Alde)
Alberto Aziz Nassif, Centro de Investigaciones y Estudios Superiores en Antropología Social, México
Sandrina Antunes, University of Minho, Portugal
Pablo Beramendi, Duke University
Nico Krisch, Graduate Institute of International and Development Studies, Geneva
Miguel Urbán Crespo, Member of the European Parliament (GUE/NGL)
Yasha Maccanico, University of Bristol and “Statewatch”
Thierry Dominic, l’Université de Bordeaux
Richard Norton-Taylor writer on defence and security, trustee of Liberty
Paola Pietrandrea, Université François Rabelais de Tours, and DiEM25
Josep Ramoneda, philosopher and writer, Catalonia/Spain
Θέλεις να ενημερώνεσαι για τις δράσεις του DiEM25-ΜέΡΑ25; Γράψου εδώ