Ik had een weddenschap afgesloten met mijn Amerikaanse vriend Stewart Brand dat Trump de verkiezingen zou winnen. Hij schreef mij vanochtend: “Jij had gelijk. En ik had ongelijk. Kreun. Nu de bevreemding!”
Ik beantwoordde hem met:
“Welkom in de post-liberale wereld. Ik denk dat ik precies weet hoe je je voelt. Ik herinner mij de ochtend na de Brexit, en de realisatie dat ik in een land woonde waar ik eigenlijk niets van begreep.
Het is een ware revolutie – maar eentje die we niet zagen aankomen omdat we helemaal niets te maken hadden met het begin ervan. We dachten altijd dat we overal middenin stonden, maar dat blijkt niet zo. Wij zitten in de bel, niet zij.
Is er ook goed nieuws? Mijn post-Brexit gevoel – na de eerste schok en teleurstelling – is dat dat er wel is, en ook een hoop gevaar en onzekerheid. Het liberale deel van de Verenigde Staten zal zichzelf nu de maat moeten nemen, zoals ook het liberale deel van het Verenigde Koninkrijk dat gedaan heeft. Er zijn nog nooit zoveel toekomst-gerichte sociaal-politieke discussies geweest, nooit zo’n gevoel van “We hebben zitten slapen”. Dagelijks komen er nieuwe groepen en coalities bij en het hele landschap verandert. Iedereen is aan het nadenken… aan het proberen de liberale democratie te redden of opnieuw uit te vinden.
Eén geruststellende kant hierbij is echter: dit vernietigt alle complottheorieën over geheime klieken die aan de touwtjes zouden trekken. Die waren er helemaal niet. Het is veelzeggend dat zelfs FOX verrast was; dat zelfs de weerzinwekkende Koch’s hier hun geld niet op ingezet hadden. Dit was, voor goed of voor kwaad, een oprechte opstand ( – dat kan zomaar gebeuren).”
Ik zie dit als een kans – dat is waarom ik minder verontrust ben dan mijn Amerikaanse vrienden. Jarenlang hoor ik “Wij doen niet aan politiek” van zoveel intellectuelen – alsof het iets schandelijks is, zoiets als masturbatie in het openbaar. En ik denk dat we nu misschien onze Virtual Reality iPads en dromen over koloniën op Mars even terzijde zullen leggen en gaan kijken naar wat hier nu gebeurt, op Aarde.
Nu worden er vele mensen wakker geschud. Ik ben blij dat DiEM25 al wakker is.
Brian Eno
Do you want to be informed of DiEM25's actions? Sign up here