In Le Monde van 2 mei roep ik de Franse progressieven op om Macron te stemmen in de tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingen. In dit artikel leg ik uit waarom en los ik mijn volgende belofte in aan Emmanuel:
“Ik zal alles in het werk stellen om je te helpen Le Pen te verslaan en wel met dezelfde overtuiging als waarmee ik me bij de volgende Nuit Debout zal aansluiten om me tegen jouw regering te verzetten wanneer en als je, als President, jouw doodlopende en reeds mislukte neoliberalisme probeert door te zetten.”

Het gehele artikel volgt hieronder. (Zie ook het gezamenlijke standpunt van DiEM25 Frankrijk eerder gepubliceerd in Mediapart.)
Een jaar geleden, bij een gelegenheid in de Openbare Bibliotheek van New York, vroeg iemand uit het publiek aan Noam Chomsky en mij waar we stonden in het komende verkiezingsduel tussen Donald Trump en Hillary Clinton. Zowel Noam als ik antwoordde dat progressieve Amerikanen in de swing states met hun ene hand maar hun neus moesten dichthouden en met de andere voor Clinton moesten stemmen.
Een dergelijk stemadvies was jaren daarvoor, in april 2002, ook uitgebracht door alle leidende figuren van Frans links toen Jacques Chirac en Jean Marie Le Pen zich opmaakten voor de tweede ronde van die presidentsverkiezingen: “Neus dicht en Chirac stemmen!” was het unanieme standpunt van links.
Is Marine Le Pen echt een minder onsmakelijk voorstel dan haar vader was? Is Emmanuel Macron op de een of andere manier erger voor linkse kiezers dan Jacques Chirac was in 2002? Zo niet, waarom steunen sommige linkse leiders dan Macron niet in zijn strijd tegen Le Pen? Dit is voor mij onbegrijpelijk.
Progressieve Franse kiezers hebben alle reden om Emmanuel Macron niet te mogen.

• Zijn pogingen om midden in een deflatoire crisis de arbeidsmarkt te dereguleren, waren neoliberalisme op zijn idiootst.
• Zijn huidige voorstellen voor een hergroepering van de Eurozone tot een Federatie-light, spelen direct Wolfgang Schäuble in de kaart met zijn grootse plan voor een permanente bezuinigingsunie. In een dergelijke unie verliest Frankrijk alle mogelijke controle die het tot nu toe heeft weten te behouden over zijn nationaal budget (“Ik wil de trojka in Parijs”, heb ik Schäuble eens horen zeggen). En dat in ruil voor een macro-economisch gezien onbetekenend gemeenschappelijk budget voor de Eurozone.
• Met zijn recente voorstellen tot het verminderen van welvaartsbelasting en om te bezuinigen op lokaal bestuur, zit hij aan de verkeerde kant van de geschiedenis.

Het is niettemin ronduit schandalig voor ieder vooruitstrevend persoon om zich even hard tegen Macron te verzetten als tegen Le Pen. We zouden natuurlijk allemaal liever zien, in ieder geval degenen onder ons die links stemmen, dat het Franse electorale systeem niet binair was. Maar dat is het nou eenmaal wel. En met dit gegeven weiger ik deel uit te maken van een generatie progressieve Europeanen die Marine Le Pen had kunnen belemmeren om de Franse presidentsverkiezingen te winnen, maar het niet deed. Daarom schrijf ik dit artikel: Om ondubbelzinnig Macron’s kandidatuur te steunen in de tweede ronde. Het National Front mag niet het Élysée binnen struikelen dankzij onze verkeerde tactische onverschilligheid.
Dit zou mijn positie zijn geweest tegenover een ieder die het tegen Le Pen opnam in de strijd tegen racisme. Maar ik heb nog een reden om Macron aan te bevelen:[1] Toen ik Griekenlands minister van financiën was, eerste helft 2015, liet Emmanuel een kant van hem zien die weinig progressieve mensen hebben gezien. Terwijl de trojka van Griekenlands geldschieters en de regering in Berlijn de pogingen van onze nieuw gekozen linkse regering om Griekenland te bevrijden van zijn schuldslavernij smoorden, was Macron de enige onderminister in Europe die het erop aanlegde om een helpende hand te bieden. En dat met voor hem persoonlijk politieke schade.
Ik herinner me levendig de middag van 28 juni 2015, die vreselijke Zondag toen de Eurogroep besloot onze banken te sluiten om het verzet van onze regering tegen de zoveelste roofzuchtige lening en tegen meer antisociale bezuinigingen en tegen meer malaise voor de zwakste Grieken, af te straffen. Het was rond zes uur ‘s avonds toen ik een sms ontving van Emmanuel waarin hij me vertelde dat hij hard probeerde president Hollande en Sigmar Gabriel, de Duitse vicekanselier, te bewegen een oplossing te vinden: “Ik wil niet dat mijn generatie verantwoordelijk is voor het vertrek van Griekenland uit Europa,” zei hij.
Nog geen minuut later antwoordde ik: “Maar natuurlijk. Weet dat we een overeenkomst nodig hebben die ons respijt geeft op de lange termijn en een vooruitzicht biedt dat deze situatie zich niet over een paar maanden weer zal herhalen.” Emmanuel was het met ons eens. Hij ging met zijn president overleggen en zou bij ons terugkomen: “Een duurzame oplossing is belangrijk, dat heb je goed,” schreef hij en hij stelde voor de volgende dag naar Athene te reizen, incognito, voor een diner met mij en Alexis om een overeenkomst uit te vorsen tussen Athene, Berlijn en Parijs.
Na middernacht, toen we druk in de weer waren met de voorbereidingen voor de sluiting van de banken, schreef Emmanuel me dat president Hollande van plan was de volgende ochtend een verklaring af te leggen om de onderhandelingen te heropenen. Ik bedankte hem en wachtte. “OK,” zei Emmanuel even later, “Ik ben er klaar voor en ik ben er zeker van dat Alexis, jij en ik een overeenkomst zouden kunnen bereiken… Ik zal de president morgen overtuigen. We moeten slagen!”
De volgende ochtend, maandag 29 juni, de dag dat hij naar Athene zou komen, belde Emmanuel met een verzoek: Zou Alexis contact kunnen opnemen met president Hollande om te bevestigen dat hij klaar en bereid was om Emmanuel in Athene te ontvangen als de afgezant van de Franse president? Ik belde Alexis, vertelde hem van de kans die ons werd geboden en hij was akkoord. Een uur later echter belde Alexis me terug, boos om begrijpelijke redenen. “Wat is er aan de hand?” vroeg hij. “Hollande’s secretariaat antwoordde dat ze niks wisten van een mogelijke missie van Macron naar Athene. Ze verwezen ons naar Michel Sapin. Houdt hij je soms voor de gek?”
Toen ik dit doorgaf aan Emmanuel, klonk hij ontdaan. Zijn verklaring ontzette mij: “De mensen rondom Hollande willen niet dat ik naar Athene kom. Ze staan dichtbij de Berlijnse Kanselarij. Ze hebben duidelijk Alexis’ toenadering geblokkeerd. Geef me zijn [Alexis’s] persoonlijke mobiele telefoonnummer. Ik zal over een uur persoonlijk naar het Élysée gaan om met hem [Hollande] te spreken en ik zal hem vragen Alexis zelf te bellen.”
Enige uren gingen voorbij maar Hollande heeft nooit Alexis gebeld. Dus ik sms’te Emmanuel: “Ik neem aan dat er geen vooruitgang is geboekt?  En dat je reis gecancelled is?” Een ontmoedigde Macron bevestigde dat hij was gedwarsboomd – door zijn president en de president zijn entourage. “Ik zal opnieuw pushen als het moet om je te helpen, Yanis, geloof me,” beloofde hij. Ik geloofde hem.
Drie maanden na mijn ontslag, in oktober, ontmoette ik Emmanuel weer in Paris. Hij vertelde me dat hij op een topconferentie vóór zijn mislukte poging als mediator met Alexis, hij mijn gedachtengang, dat de deal van de trojka voor Griekenland een moderne versie betekende van het Verdrag van Versailles, had uitgesproken. Merkel had hem gehoord en, volgens Emmanuel, Hollande gelast Macron buiten de Griekse onderhandelingen te houden.
*****
Door de Griekse lente de kop in te drukken heeft de trojka niet alleen een slag toegebracht aan Griekenland maar ook aan Europa’s integriteit en ziel. Emmanuel Macron was het enige lid van het establishment dat geprobeerd heeft dit tegen te houden. Ik vind het mijn verplichting om ervoor te zorgen dat progressief Frankrijk, dat op het punt staat het stemlokaal te betreden (of niet betreden) in de tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingen, volledig hierover geïnformeerd zijn keuze maakt.
Ik op mijn beurt beloof dit aan Emmanuel: ik zal alles in het werk stellen om je te helpen Le Pen te verslaan, met dezelfde overtuiging als waarmee ik me aansluit bij de volgende Nuit Debout om me te verzetten tegen jouw regering wanneer en als jij, als president, jouw doodlopende en reeds mislukte neoliberalisme probeert door te zetten.
[1] Het volgende is een fragment uit mijn boek Adults in the Room: My battle against Europe’s Deep Establishment, uitgegeven in London door Boadly Head op 4 mei, de Franse vertaling volgt, uitgegeven door Les Liens qui Libèrent.

 

Do you want to be informed of DiEM25's actions? Sign up here