De non-reactie van het blok op de sterke arm tactiek van de Spaanse regering riskeert uiterst-rechtse regeringen in landen als Hongarije en Polen aan te jagen.

José Luis Malaquias
2 oktober 2017, Achterbanbijdrage
 
Als je kijkt naar de gebeurtenissen rondom het Catalaans referendum van zondag is het verleidelijk om geen positie te kiezen. Het proces liep van begin af aan verkeerd en het is makkelijk om fouten te vinden aan beide kanten van het verhaal. Dus zou het makkelijker zijn de geschiedenis ter zijde te schuiven als zijnde een Spaanse interne aangelegenheid.
Dit lijkt nu precies de positie te zijn van de EU na het referendum en de overreactie daarop van de Spaanse Nationale Politie. Er zijn er maar weinig die hun stem hebben laten horen tegen de dubieuze procedure waarmee het referendum door het Catalaans parlement is geloodst, maar zelfs nog minder tegen de volstrekt onevenredige reactie van de Spaanse centrale regering. Het is duidelijk dat de EU niet een van haar lidstaten wil ontstemmen, vooral niet als het een regering betreft die tot de overheersende politieke familie van Europa behoort (de European People’s Party).
In dit geval echter is een neutrale positie geen optie. Niet reageren op de sterke arm tactiek van de Spaanse regering in een poging het referendum te beletten, zal een steun in de rug betekenen voor regeringen in landen als Hongarije en Polen, die reeds een neiging tot autoritaire vormen van bestuur hebben laten zien, volkomen in strijd met het Europese ideaal van vrijheid en liberale democratie.
Laten we daarom duidelijk zijn: de EU moet ondubbelzinnig iedere vorm van politie- of militair geweld veroordelen wanneer het in wezen om een politiek probleem gaat. Voorts had de EU veel eerder van zich moeten laten horen in de kwestie van het Catalaans referendum door te proberen te bemiddelen tussen beide partijen, door ze te helpen tot een bevredigend compromis te komen onder de paraplu van democratische EU-instituties.
Als de EU gevolg geeft aan de dromen van haar stamvaders, zou het er niet toe doen of Catalonië deel is van Spanje of niet, ze zouden immers beide deel uitmaken van een groter gebied van vrijheid en staatsburgerschap.
We zouden allemaal onmiskenbaar het gebruik van geweld om een referendum te dwarsbomen moeten veroordelen, los van de gegrondheid of wettelijke geldigheid van dat referendum. De EU zou een platform moeten zijn ter bevordering van vreedzaam samenleven, voor het hooghouden van mensenrechten en burgerrechten en voor het navolgen van democratische oplossingen voor Europa’s problemen. Om dat te bereiken moet de EU zelf meer democratisch worden en sympathiek tegenover de aspiraties van al haar burgers en deze verhoogde legitimiteit vervolgens gebruiken om te helpen bemiddelen in alle conflicten binnen haar grenzen.
 
José Luis Malaquias is lid van DiEM25 en natuurkundig ingenieur gevestigd in Portugal.
 
Vertaling: Niki Best
Meer weten over DiEM25 in Nederland? Click hier.

Do you want to be informed of DiEM25's actions? Sign up here