In Nederland, een land dat trots is op zijn liberale waarden en traditie van open debat, gaan er stemmen op om het demonstratierecht in te perken. Sommige politici en bestuurders bepleiten strengere regels, snellere verboden en beperkingen op waar, wanneer en hoe mensen hun mening op straat mogen uiten. Deze geluiden zijn niet alleen gevaarlijk, maar fundamenteel ondemocratisch.
Het recht om te demonstreren is geen luxe of gunst die door de overheid verleend wordt. Het is een grondrecht, vastgelegd in artikel 9 van de Grondwet en beschermd door internationale verdragen zoals het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Het stelt burgers in staat om macht te bevragen, verandering te eisen en solidariteit te tonen. Van de vrouwenemancipatie tot het klimaatprotest – vooruitgang is zelden begonnen in parlementen, maar op straat.
Toch wordt er steeds vaker gesproken over “verstoring van de openbare orde” of “overlast” alsof dat voldoende reden is om protest te verbieden. Maar een demonstratie die niemand stoort, die niemand opvalt – is die nog wel een demonstratie? Inperking van protest omwille van ‘orde’ is een glijdende schaal richting autoritair bestuur. Wat vandaag als ‘hinderlijk’ wordt bestempeld, kan morgen ‘illegaal’ worden verklaard.
DiEM25 staat voor radicale democratisering van Europa, en die begint bij de vrijheid van burgers om hun stem te verheffen – op de werkvloer, in het stemhokje én op straat. In een tijd van groeiende ongelijkheid, klimaatcrisis en verrechtsing is het noodzakelijker dan ooit om de straat als politieke ruimte te verdedigen.
Het beperken van het demonstratierecht treft niet alleen klimaatactivisten of antiracismegroepen. Het treft ons allemaal. Want als de staat bepaalt welke protesten ‘passend’ zijn, is geen enkele mening nog veilig.
Verdedig het demonstratierecht. Niet ondanks, maar juist omdat het schuurt.
Do you want to be informed of DiEM25's actions? Sign up here