Vorige maand was het #InsaneTrade Week; hoe we meer te weten kwamen over de absurditeit — en de klimaatkosten — van ons wereldhandelssysteem. China, de VS en het Verenigd Koninkrijk importeren op grote schaal grondstoffen die rechtsomkeer weer geëxporteerd worden. De VS bijvoorbeeld importeert op jaarbasis een miljoen ton rundvlees om vervolgens 900.000 ton weer te exporteren. Kabeljauw die aankomt op de Schotse kust wordt naar meer dan 16.000 kilometer verderop vervoerd om gefileerd te worden in China… en wordt daarna weer teruggestuurd. Hetzelfde gebeurt met Noorse zalm, Amerikaanse varkens en zo’n beetje elk basaal landbouwproduct: graan, mais, soja en vooral palmolie.
Nederland, Europa’s koploper in transport, staat bovenaan de lijst. Ongeveer de helft van de Nederlandse exportproducten zijn eigenlijk op doortocht: soja en steenkool worden overgeladen van zee- naar binnenvaartschepen en verlaten het land weer binnen 1 dag. De bijdrage aan de Nederlandse economie is mager: slechts 11 cent wordt verdiend op elke euro geëxporteerd via re-transit .
Deze absurde handelsstromen worden verklaard door verschillen in belastingtarieven en subsidies, in milieurichtlijnen en arbeidsomstandigheden. Vandaar dat ook iPhones, Volkswagen Golfs, Armani pakken en flesjes Heineken de omweg maken.
Belastingparadijzen zoals Nederland zijn afzetmarkten geworden voor tweedehands brievenbusfirma’s en kant-en-klare constructies voor belastingontwijking. Nederland heeft dus een sleutelrol in het afromen en binnen harken van de toegevoegde waarde van onze gebruiksgoederen .
Naast alle financiële misdaden die gepleegd worden in deze vorm van wereldhandel, is de verspilling van grondstoffen en halffabricaten die ermee gepaard gaat, enorm vervuilend. “Geen wereldhandelssysteem zonder containers, containerschepen, vrachtvliegtuigen, onbelaste stookolie en kerosine en uitzonderingen op het verdrag van Parijs en het klimaatakkoord”, zoals financieel geograaf Ewald Engelen terecht aangeeft.
DiEM’s positie is dat het huidige handelsbeleid van de EU een grote rol speelt in het uitbuiten van arbeiders buiten de EU en dat radicale verandering nodig is. In ons transnationale politieke programma, Europese Lente, nemen we niet vrijhandel als uitgangspunt maar rechtvaardige handel. Bij het onderhandelen zal DiEM25 hogere maatstaffen verdedigen  voor alle handelsverdragen om milieu, mensenrechten, volksgezondheid, werknemersrechten, publieke diensten, dierenwelzijn en consumentenrechten te beschermen. We zullen al het nodige doen om bestaande overeenkomsten die een bedreiging vormen voor hoge standaarden en mensenrechten, te beëindigen.
En: DiEM25 eist rechtvaardige belastingen. De EU verliest elk jaar meer dan een biljoen euro aan bedrijven en individuen die hun belastingen ontwijken. We zullen met ons programma Europese Lente de wetten aanvechten die het landen als Luxemburg, Nederland en Ierland mogelijk maken om belasting te ontwijken. We zullen een Beneficial Ownership Registry introduceren dat van alle bedrijven, corporaties en economische entiteiten vereist dat ze de identiteit van de eigenaren en de bezittingen aangeven.
Laten we een eind maken aan dit absurde en gevaarlijke systeem van wereldhandel.
Vertaling: Vera Sarkol.
Foto: localfutures.org.

Wil je informatie over DiEM25 activiteiten ontvangen? Registreer hier